Abstrakt:
Architektury kognitywne (AK) są próbą stworzenia modeli komputerowych
integrujących wiedzę o działaniu umysłu. Ich zadaniem jest implementacja konkretnych
schematów działania funkcji poznawczych umożliwiająca testowanie tych funkcji na
szerokiej gamie zagadnień. Wiele architektur kognitywnych opracowano w celu
symulacji procesu komunikacji pomiędzy człowiekiem i złożonymi maszynami (HCI,
Human-Computer Interfaces), symulowania czasów reakcji oraz różnych
psychofizycznych zależności. Można to do pewnego stopnia osiągnąć budując modele
układu poznawczego na poziomie symbolicznym, z wiedzą w postaci reguł logicznych.
Istnieją też projekty, które próbują powiązać procesy poznawcze z aktywacją modułów
reprezentujących konkretne obszary mózgu, zgodnie z obserwacjami w eksperymentach
z funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI). Dużą grupę stanowią architektury
oparte na podejściu logicznym, które mają na celu symulację wyższych czynności
poznawczych, przede wszystkim procesów myślenia i rozumowania. Niektóre z
projektów rozwoju architektur poznawczych skupiają większe grupy badawcze
działające od wielu dziesięcioleci.
Ogólnie architektury kognitywne podzielić można na 3 duże grupy: architektury
symboliczne (oparte na funkcjonalnym rozumieniu procesów poznawczych);
architektury emergentne, oparte na modelach koneksjonistycznych; oraz architektury
hybrydowe, wykorzystujące zarówno modele neuronowe jak i reguły symboliczne. W
ostatnich latach znacznie wzrosło zainteresowanie architekturami inspirowanymi przez
neurobiologię (BICA, Brain Inspired Cognitive Architectures). Jak sklasyfikować różne
architektury, jakie wyzwania należy przed nimi postawić, jak oceniać postępy w ich
rozwoju, czego nam brakuje do stworzenia pełnego modelu umysłu? Krytyczny przegląd
istniejących architektur kognitywnych, ich ograniczeń i możliwości pozwala na
sformułowanie ogólnych wniosków dotyczących kierunków ich rozwoju czego nam brakuje do stworzenia pełnego modelu umysłu? Krytyczny przegląd
istniejących architektur kognitywnych, ich ograniczeń i możliwości pozwala na
sformułowanie ogólnych wniosków dotyczących kierunków ich rozwoju oraz
wysunięcie własnych propozycji budowy nowej architektury.
