Na ile edycja ma wymiar polityczny? Prace redakcyjno-edytorskie Mieczysława Grydzewskiego w latach 1945–1947

Abstract

Na ile edycja ma wymiar polityczny? Prace redakcyjno-edytorskie Mieczysława Grydzewskiego w latach 1945–1947 by Grydzewski were a kind of substitute for “Wiadomości Polskie”. The article discusses the most representative texts which confirm the above-mentioned theses. Furthermore, it depicts Grydzewski’s most prominent collaborators who supported him, published their writing in “Wiadomości Polskie”, almanacs and reactivated “Wiadomości”, which began to be released in London in 1946. Introducing the aforementioned facts, the author of the texts argues that the question raised in the title of the article is not rhetorical and Grydzewski’s editorial work undeniably proved to be subordinated to patriotic duties.

Tekst został poświęcony pracom redakcyjnym Mieczysława Grydzewskiego z lat 1945–1947. Po zamknięciu przez władze brytyjskie (pod naciskiem władz ZSRR) „Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich” Grydzewski przystąpił m.in. do redagowania osiemnastu almanachów, z których drukiem ukazało się szesnaście. Tomy te były (w większości) podzielone na dwie części: pierwszą, aktualną, odnoszącą się do bieżącej sytuacji geopolitycznej Europy, i drugą, retrospektywną, przypominającą ważne teksty literackie i wspomnieniowe pisarzy nieżyjących (głównie XIX-wiecznych). Wydając te almanachy, Grydzewski obchodził zakazy cenzorskie i docierał do emigracyjnego odbiorcy z czytelnym przekazem o charakterze politycznym. Dobierane przez niego teksty służył także konsolidacji uchodźczego środowiska i przyczyniały się do budowy etosu emigranta-wygnańca, nawiązującego wprost do tradycji romantycznej. Tym samym publikacje przygotowywane przez Grydzewskiego stanowiły rodzaj substytutu dla zamkniętych „Wiadomości Polskich”. W szkicu przywołano najbardziej charakterystyczne teksty potwierdzające powyższe tezy. Wskazano także najważniejszych współpracowników Grydzewskiego, którzy wspierali go piórem zarówno w „Wiadomościach Polskich”, następnie almanachach i wreszcie w reaktywowanych „Wiadomościach”, które zaczęły się ukazywać w Londynie w 1946 roku. Przestawiając powyższe fakty, autor tekstu dowodzi, że pytanie postawione w tytule artykułu nie jest retoryczne i działalność edytorsko-wydawnicza Grydzewskiego była niewątpliwie podporządkowana patriotyczno-narodowym obowiązkom.