Pole semantyczne choroby w ''De civitate Dei'' Augustyna z Hippony

Abstract

W tym artykule dokonuję analizy leksemów należących do pola semantycznego choroby w traktacie apologetycznym "De Civitate Dei" Augustyna z Hippony. Traktat ten został napisany w celu walki z religią pogańską oraz przedstawienia koncepcji dwóch państw: boskiego i ziemskiego. Aby osiągnąć ten cel, Augustyn najpierw buduje opozycję "my - chrześcijanie" i "oni - pogan". Wykorzystuje do tego słownictwo z sześciu różnych pól semantycznych: epistemicznego (veritas, errores, imperiti, falsi), ilościowego (unus, multi, turba), moralnego (humiles, superbi, eversio probitatis, impii, impietas), verba dicendi (Adversus Deum mururare), civitas (custos, rector, idonei cives, inimici) i choroby (morbus, medicus, medicina). W tym artykule krótko przedstawiono pięć pierwszych pól, a bardziej szczegółowo pole semantyczne choroby, które, podobnie jak pole civitas, zostało zastosowane przez biskupa Hippony w metaforycznym przedstawieniu religii pogańskiej.

In this paper I try to analyze the lexemes belonging to the semantic field of disease in the apologetic treatise "De Civitate Dei" of Augustine of Hippo. This treaty was written in order to deal with pagan religion and to present the concept of the two states: the divine and the earthly. To accomplish this aim, Augustine first builds the opposition "we - the Christians" and "they - the pagans", and employs vocabulary from six different semantic fields: epistemic (veritas, errores, imperiti, falsi), quantitative (unus, multi, turba), moral (humiles, superbi, eversio probitatis, impii, impietas), verba dicendi (adversus Deum mururare), civitas (custos, rector, idonei cives, inimici) and disease (morbus, medicus, medicina). In this article I briefly present the first five fields, and in more detail the semantic field of disease, which, like the field civitas, was applied by the Bishop of Hippo in a metaphorical presentation of the pagan religion.