Zastosowanie GIS w badaniach paleogeograficznych w rezerwacie Retno (Brodnicki Park Krajobrazowy)

Abstract

W artykule przedstawiono wyniki interdyscyplinarnych badań przeprowadzonych w obrębie bezodpływowego zagłębienia wytopiskowego. Badane zagłębienie wytopiskowe znajduje się w młodoglacjalnym obszarze wysoczyznowym Polski północnej (Pojezierze Brodnickie) w Brodnickim Parku Krajobrazowym. W celu zrekonstruowania faz ewolucji zagłębienia, z jego dna pobrano rdzeń osadów biogenicznych o miąższości 6,72 m. Analizy geochemiczne, palinologiczne i makroszczątków roślinnych umożliwiły wyodrębnienie szeregu etapów rozwoju –od późnoglacjalnego jeziora po współczesne torfowisko. W obrębie zlewni topograficznej zagłębienia występują różne formy użytkowania: las gospodarczy, pole orne i odłóg. Na podstawie szczegółowych badań gleboznawczych i geomorfologicznych stwierdzono występowanie silnych procesów stokowych w odlesionej części zlewni. Ważnym aspektem przeprowadzonych badań była analiza przestrzenna zmian wybranych parametrów środowiska przyrodniczego z zastosowaniem GIS. Wdrożenie Systemu Informacji Geograficznej było niezbędne ze względu na szeroki zakres i interdyscyplinarny charakter badań. Budowa specjalistycznej bazy danych przebiegała w kilku etapach: (I) budowa georeferencyjnej bazy danych obszaru badań; (II) wstępna analiza poszczególnych elementów środowiska; (III) wprowadzenie danych pochodzących z badań terenowych; (IV) analiza danych terenowych / wprowadzanie wyników badań laboratoryjnych; (V) kompleksowa analiza danych/prezentacja i wizualizacja wyników. Zastosowanie GIS usprawniło i przyspieszyło prace nad rekonstrukcją i wizualizacją zmian środowiska przyrodniczego badanego obszaru.

Detailed multidisciplinary studies were carried out within the small kettle hole in young glacial landscape of north Poland (the Brodnica Lake District). Topographic catchment of investigated kattle-hole is used as a forest, fallow and arable field. The bottom part of depression was filled with organic deposits with a total thickness of 6.72 m. Detailed analysis enabled to identify several stages in the development of the depression from Late Glacial lake to contemporary peat bog. In deforested part of the catchment were recorded strong slope processes. An important aspect of the study was spatial analysis of changes in selected environmental parameters using Geographic Information Systems. Implementation of GIS was necessary because of the wide range of interdisciplinary research. The database was created in several stages: (I) construction of geo-referenced research area database; (II) preliminary analysis of the individual elements of the environment; (III) input the field data; (IV) analysis of field data / input the laboratory data; (V) complex analysis of the data / presentation and visualization of results. The use of GIS improved and accelerated work on the reconstruction and visualization of environmental changes within site Retno.