Abstrakt:
Korporacje transnarodowe (KTN) stanowią ważny filar współczesnej gospodarki, a ich rola w kształtowaniu ekonomicznych relacji na świecie wciąż rośnie, co jest z jednej strony efektem, a z drugiej także swoistym motorem spektakularnych wręcz przemian naszych czasów, określanych szeroko mianem globalizacji. Najpotężniejsze KTN wiodą prym w wielu obszarach życia gospodarczego, zachowując przy tym znaczną niezależność działania, suwerenność decyzyjną oraz umiejętność ograniczania poziomu niepewności i ryzyka, dzięki wykorzystaniu zdolności do kształtowania otoczenia i utrzymywania jego stabilności. Cechy te, w połączeniu z silną orientacją na ekspansję międzynarodową, czynią KTN wyjątkowymi organizacjami gospodarczymi, w znacznym stopniu różniącymi się od klasycznych przedsiębiorstw. Największe KTN mogą opanować, a nawet zdominować wiele obszarów biznesu, ale także są w stanie, przynajmniej częściowo, realizować funkcje zarezerwowane wcześniej wyłącznie dla struktur państwowych. Ich ogromny potencjał ekonomiczny oraz wysoki stopień akumulacji zasobów sprawiły, że największe KTN świata zaczęto nawet porównywać do gospodarek narodowych, dochodząc do zaskakującego i jednocześnie niezwykle wymownego wniosku, że wśród 100 największych światowych „potęg ekonomicznych” blisko 1/3 to przedsiębiorstwa. Zwróciło to uwagę na fakt, że w niedługiej perspektywie działania największych korporacji mogą być równie istotne, co te podejmowane przez średniej wielkości kraje, co z kolei może na zawsze odmienić obraz i relacje kształtujące ład gospodarczy, polityczny i społeczny na świecie.