Celem pracy było przedstawienie zróżnicowania obszarów wiejskich w Polsce w kontekście postępujących procesów urbanizacyjnych. Zakres przedmiotowy obejmuje determinanty tych procesów oraz analizę i ocenę procesu urbanizacji w czterech zasadniczych wymiarach: demograficznym (zaludnienie, struktura ludności wg płci i wieku, ruch naturalny i wędrówkowy ludności), społecznym (struktura ludności wg wykształcenia, dostępność komputerów i Internetu w szkołach, czytelnictwo), ekonomicznym (aktywność ekonomiczna ludności, struktura zatrudnienia, podmioty gospodarcze, dochody w gminach) i infrastrukturalnym (infrastruktura techniczna, społeczna i mieszkaniowa). Na zakres czasowy złożył się przełom XX i XXI wieku, natomiast na zakres przestrzenny gminy wiejskie i część wiejska z gmin miejsko-wiejskich w łącznej liczbie 2171 jednostek. Podsumowaniem rozprawy było przeprowadzenie klasyfikacji i typologii obszarów wiejskich w Polsce z zastosowaniem wybranych metod matematyczno-statystycznych.
The aim of the thesis there was presented the rural areas’ differentiation in Poland in the context of the progressive urbanization’s processes. The subject’s extent includes determinants of the processes, analysis and evaluation of the urbanization’s process in four basic dimensions: demographic (population density, population structure by sex and age, natural movements and migrations), social (population structure by education’s level, computers’ and internet’s accessibility in schools, reading), economic (population’s economic activity, employment structure, enterprises, income of communes) and infrastructural (technical, social and housing infrastructure). The time extent refers to the turn of 20th and 21st century and the spatial time comprises rural communes and rural parts of mixed urban-rural communes that altogether amount to 2171 territorial units. The summary of the thesis were the classification and typology of rural areas in Poland by the use of selected mathematical and statistical methods.