O liturgii w zakonie krzyżackim w średniowieczu

Abstract

Pośród zagadnień, które są fundamentalne w badaniach nad życiem religijnym w zakonie krzyżackim znajduje się na pewno liturgia, czyli rzeczywistość regularnie sprawowanej w tej wspólnocie służby Bożej. Zakon krzyżacki posługiwał się początkowo liturgią jerozolimską, a następnie w połowie XIII w. przejął ryt dominikański. Stopniowo nadawał jednak organizacji liturgii właściwe sobie cechy i w konsekwencji postał zbiór krzyżackich norm liturgicznych, tzw. Notula Dominorum Teutonicorum. Autonomię liturgii krzyżackiej zatwierdził papież Aleksander VI (1254-1261). Celem niniejszej artykułu było zwrócenie uwagi na kilka przejawów życia liturgicznego w krzyżackiej wspólnocie zakonnej w Prusach. Zauważmy, że w pojęciu liturgia mieszczą się różne formy kultu publicznego, jaki oddawany był i jest Bogu w Kościele. W średniowieczu, w każdej wspólnocie zakonnej, a więc i w zakonie krzyżackim, rzeczywistość liturgii związana była przede wszystkim z celebracją liturgii godzin kanonicznych oraz mszy św. W tekście zwrócono także uwagę na wyjątkową obecność kultu liturgicznego patronki zakonu krzyżackiego, czyli Najświętszej Maryi Panny.