Socjolingwistyczne badania podłużne bilingwizmu staroobrzędowców mieszkających w Polsce

Abstract

The Old Believers are those followers of the Russian Orthodox Church, who did not accept Patriarch Nikon’s reforms in 17th century, and because of that were persecuted and often forced to emigrate. Nowadays in Poland they constitute a small language island of ca. 1000 people. The community still arises interests of scholars representing various disciplines, and also are the subject of interdisciplinary-sociolinguistic longitudinal studies. The main aim of the researches described in text is to characterize the unique Russian dialect in Polish surroundings in the stage of language shift in its all dimensions. The members of research team from Nicolaus Copernicus University in Toruń are trying to explain linguistic phenomena with a help of social sciences. Their efforts are described on the example of the studies on dialectal phraseology in the conditions of language contact.

Staroobrzędowcami nazwano wiernych Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, którzy nie zaakceptowali reform patriarchy Nikona w XVII w. i byli z tego powodu prześladowani oraz zmuszani do emigracji. Obecnie w Polsce tworzą oni niewielką wspólnotę liczącą ok. 1000 osób. Społeczność ta wzbudza niesłabnące zainteresowanie badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe i jest przedmiotem interdyscyplinarnych socjolingwistycznych badań podłużnych (longitudinalnych). Głównym celem badań opisanych w artykule jest analiza unikalnej rosyjskiej gwary w polskim otoczeniu w fazie zmiany językowej na wszystkich poziomach. Członkowie zespołu badawczego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu próbują wyjaśniać zjawiska językowe przy wykorzystaniu nauk społecznych. Ich starania zostały opisane na przykładzie badań frazeologii gwarowej w sytuacji kontaktu językowego.