Związek przyczynowy jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej za błąd medyczny

Abstract

Celem artykułu jest omówienie problematyki związanej z odpowiedzialnością odszkodowawczą za błąd medyczny, ze szczególnym uwzględnieniem jednej z przesłanek, jaką jest adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem, z którym system prawny łączy odpowiedzialność danego podmiotu, a doznaną szkodą. W artykule poddano analizie samo pojęcie „błędu medycznego” oraz poszczególne przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej (zdarzenie sprawcze, związek przyczynowy, szkoda), której podstawa uzależniona jest od charakteru stosunku prawnego łączącego lekarza z pacjentem. Głównym przedmiotem rozważań jest charakter instytucji związku przyczynowego, którego pion stanowi art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego. Artykuł ma na celu wyjaśnienie, na czym polega specyfika ww. przesłanki w tzw. procesach medycznych i czym takie postępowanie różni się od innych postępowań odszkodowawczych. W celu wyjaśnienia istoty problemu artykuł wskazuje, na czym polega metoda ustalania związku przyczynowego, jaką jest test conditio sine qua non. Analizie poddano pojęcie teorii adekwatnego związku przyczynowego, a także wskazane zostało, jaka jest rola tzw. domniemań faktycznych (dowodów „prima facie”) opartych na art. 231 Kodeksu postępowania cywilnego, szeroko stosowanych w procesach medycznych. Wnioski końcowe stanowią pewną reasumpcję poruszanej w artykule problematyki oraz podejmują próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy obecnie obowiązujący system dochodzenia roszczeń za błędy medyczne na gruncie prawa polskiego jest satysfakcjonujący.

The article concerned with the problem of causation referred to medical malpractice committed by physicians. This course provides a general overview of „medical malpractice” term. The text gives an insight into a liability system of medical fault, including a cause (event), detriment and adequate relation between them, which depends on whether dealing with tort or contractual liability. The article also introduces to the determining causation method called „conditio sine qua non”, settling of legal disputes in medical cases using the prima facie evidences and explaining the relation between the physician’s conduct and the patient’s harm, which may be direct or indirect. The article states that the burden of proof of causation is on the patient, but the courts allow the alleviation of evidence rigorism and use objective criteria following from the life experience and science for the establishment of adequate causation.