Introduction. The aim of this study is to analyze the characteristics of patients in whom leg amputation was performed due to critical limb ischemia (CLI). Material and methods. Retrospective analysis of the characteristics of patients who underwent leg amputation between 2012 and 2014 in our center. Results. Between 2012 and 2014, 39 amputations of 37 limbs were performed on 32 patients treated due to CLI. Amputations amounted to 39/1282 (3.2%) of all vascular procedures performed on the lower limbs. They concerned, respectively: forefoot – 49%, calf – 15%, and thigh – 36%. In 85% of patients, the amputations were preceded by vascular procedures. The median length of time between the first revascularization procedure and amputation amounted to 99 ± 8-1088 days. Patients who underwent primary amputation (n = 6, 15%) compared to the individuals with secondary amputation were treated less frequently with aspirin (67% vs. 97%; p = 0.01) and statins (50% vs. 94%, p = 0.002). Patients who underwent amputation at thigh level compared with subjects with forefoot amputation were hospitalized for a significantly longer period of time, diagnosed more often with chronic heart failure (CHF) and chronic kidney disease (CKD), and were more often tobacco smokers. Conclusions. The main factors determining the need for amputation, its level and time between the first revascularization procedure and leg amputation were: the number of preceding procedures and stent implantations, comorbidity of CHF and CKD, smoking habit, inadequate pharmacotherapy (probably due to delayed diagnosis), severity of angiographic lesions, and higher MPV and INR values.
Wstęp. Celem niniejszej pracy było przedstawienie charakterystyki pacjentów poddanych amputacji kończyn dolnych z powodu krytycznego niedokrwienia (CLI) w jednym ośrodku angiologicznym. Pacjenci i metody. W latach 2012-2014 w klinice wykonano 39 amputacji kończyn dolnych, na 37 kończynach, u 32 pacjentów leczonych z powodu CLI. Wyniki. Amputacje kończyn dolnych stanowiły 39/1282 (3%) wszystkich procedur naczyniowych na tętnicach kończyn dolnych. 49% amputacji dotyczyło przodostopia, 15% podudzia oraz 36% uda; 85% amputacji przeprowadzono na kończynach, które wcześniej były rewaskularyzowane. Średni czas między pierwszym zabie-giem naczyniowym a amputacją kończyny wynosił 99 ± 8-1088 dni. Pacjenci poddani pierwotnej amputacji rzadziej przyjmowali aspirynę (67% vs. 94%; p=0,01) oraz statyny (50% vs. 94%, p=0,002). Pacjenci z amputacją na udzie, w porównaniu z osobami z amputowanym przodostopiem, byli w związku z zabiegiem dłużej hospitalizowani, częściej mieli rozpoznaną przewlekłą niewydolność serca (PNS) i nerek (PNN), częściej palili i rzadziej przebyli udar mózgu. Nie stwierdzono różnic częstości występowania cukrzycy i dyslipidemii oraz nasilenia zmian angiograficznych. Zakres amputacji korelował m.in z wcześniejszą diagnozą PNS i PNN, przebyciem udaru mózgu, wartością MPV, INR i kreatyniny. Czas między wykonanym zabiegiem naczynio-wym a amputacją korelował znamiennie m.in. z: liczbą wykonanych zabiegów i stentów implantowanych podczas pierwszego zabiegu. Wnioski. 15% pacjentów z CLI trafiało do szpitala w stanie uniemożliwiającym podjęcie zabiegu rewaskula-ryzacyjnego. Czynnikami determinującymi konieczność amputacji i jej zakres były: liczba wcześniejszych zabiegów i implantacji stentów, współistniejące PNS i PNN, palenie tytoniu, nieadekwatna farmakoterapia (opóźnienie diagno-zy?), nasilenia zmian angiograficznych oraz wyższe wartości MPV i INR; nie wpływały na nią natomiast cukrzyca i dyslipidemia. in factors determining the need for amputation, its level and time between the first revascularization procedure and leg amputation were: the number of preceding procedures and stent implantations, comorbidity of CHF and CKD, smoking habit, inadequate pharmacotherapy (probably due to delayed diagnosis), severity of angiographic lesions, and higher MPV and INR values.