Piłkarz jako marka i peryferyjny kibic jako aborygen. O wybranych społecznych konsekwencjach komercjalizacji sportu

Abstract

Artykuł przedstawia analizę społecznych konsekwencji komercjalizacji piłki nożnej. Autorzy pokazują, że w wyniku komercjalizacji sportu kluby piłkarskie zostały oderwane od lokalnej społeczności i przestały pełnić funkcje integracyjne, do których zostały powołane, stając się w zamian częścią komercyjnego show-biznesu. Z tą przemianą wiążą się narodziny nowego typu odbiorcy widowisk sportowych. W miejsce „kibiców industrialnych”, związanych ze sportem od dziesięcioleci, skomercjalizowany sport wprowadza „konsumentów wrażeń sportowych”. Ci pierwsi przez lata funkcjonowali jako rodzaj „wspólnoty integrującej”, charakterystycznej dla czasów epoki nowoczesnej, natomiast konsumenci sportu tworzą „grupę przynależnościową”, której forma i reguły funkcjonowania charakterystyczne są dla późnej nowoczesności. W tekście defi niuje się i opisuje te dwa światy oraz wskazuje społeczne i kulturowe konsekwencje ich zderzenia ze sobą. W artykule przedstawia się także główne obszary sporu między tradycyjnym światem kibiców a komercyjnym porządkiem określanym mianem modern sport. Spór ten stanowi przykład społecznych „ruchów niezgody” wobec globalnych procesów standaryzacji i komercjalizacji wszelkich form życia wspólnotowego.