Arterioskleroza i jej wersje. Krążąca referencja, perspektywizm i ontologiczna frakcyjność

Abstract

Odwołując się do przedstawionej wcześniej w „Zagadnieniach Naukoznawstwa” koncepcji krążącej referencji, autorzy stawiają pytanie o to, co dzieje się, gdy równolegle wytworzonych zostanie kilka sieci krążącej referencji. Filozofia ujmowała tradycyjnie taką sytuację jako wyłonienie się kilku konkurencyjnych obrazów (reprezentacji) jednego przedmiotu (lub zjawiska) i jako jedno z możliwych wyjaśnień proponowała epistemologiczny perspektywizm. Autorzy argumentują, odwołując się do prac holenderskiej badaczki, Annemarie Mol, że problem należy postawić na poziomie ontologii, a nie epistemologii, ponieważ w grę wchodzą nie tyle reprezentacje jakiegoś obiektu, ile zbiory praktyk i materialnych przekształceń „kawałków świata”. Całość argumentacji zostaje obudowana wokół analizy przypadku arteriosklerozy kończyn dolnych. „Pokawałkowana” arterioskleroza może byś postrzegana jako „obiekt”, którego jest więcej niż jeden, ale mniej niż wiele. Aby uchwycić tę niejasną sytuację, autorzy proponują, by za Johnem Lawem, mówić o przedmiocie i jego frakcjach.