Klasztor dominikański w Brześciu Kujawskim w średniowieczu (XIII-XV w.)

Abstract

Celem dysertacji doktorskiej było ukazanie wszystkich aspektów funkcjonowania średniowiecznej instytucji kościelnej, jaką był klasztor dominikański w Brześciu Kujawskim – od chwili jego fundacji przez księcia kujawskiego Kazimierza Konradowica (lata 40. – 60. XIII w.) aż do końca XV w. Pracę oparto na źródłach rękopiśmiennych ( m.in. dokumentach samoistnych i zachowanych w kopiariuszu klasztornym, księgach sądowych proweniencji kościelnej i świeckiej czy też późnośredniowiecznym zbiorze kazań z omawianego klasztoru) i drukowanych (m.in. aktach kapituł polskiej prowincji dominikańskiej) oraz literaturze przedmiotu (bezpośrednio i pośrednio odnoszącej się do tematu). W rozprawie wykorzystano metodę analityczną i komparatystyczną. Praca składa się z sześciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym, poświęconym początkom klasztoru, omówiono zagadnienia czasu fundacji, fundatora (i ewentualnego współfundatora) oraz patrocinium (wezwania) klasztornego; w drugim – miejsce średniowiecznego założenia klasztornego w przestrzeni miasta lokacyjnego, architekturę kościoła klasztornego i samego klasztoru oraz ich wnętrza, w trzecim – przynależność klasztoru brzeskiego do struktur kościelnych (zakon dominikański, diecezja włocławska) oraz świeckich (państwo, miasto); w czwartym – organizację i życie wspólnoty klasztornej oraz kwestie związane bezpośrednio z osobami zakonników; w piątym – działalność duszpasterską dominikanów brzeskich oraz ich oddziaływanie na różne grupy społeczne; w szóstym – źródła dochodów i związane z nimi zagadnienie gospodarki klasztornej. Do pracy jest dołączony aneks z wykazem średniowiecznych dominikanów brzeskich.