Choroba jako hybryda. ADHD w świetle Teorii Aktora-Sieci i asocjologii

Abstract

Celem artykułu jest zaprezentowanie kompleksowości zjawiska choroby. Nie jest to problem jedynie medyczny, ale również naukowy, prawny, polityczny, instytucjonalny. Przedmiotem analizy jest konkretna choroba – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD); narzędziem zaś – Teoria Aktora-Sieci oraz asocjologia, które postrzegają fenomeny społeczne jako translacyjne sieci zależności. Autora interesują przede wszystkim praktyki, instytucje i aktorzy, którzy przyczynili się do kształtowania i podtrzymywania obrazu ADHD jako choroby wrodzonej, chronicznej i przekazywanej dziedzicznie, a także krytyków naturalistycznej definicji. W tekście przeanalizowano raporty badawcze, ustawy prawne, historie choroby, podręczniki diagnostyczne. Oprócz zilustrowania hybrydyczności oraz heterogeniczności ADHD zadaniem pracy jest również zaprezentowanie kontrowersji wokół diagnostyki, terapii oraz etiologii związanej z chorobą.