Anateliczna filozofia kultury

Abstract

Mikołaj Bierdiajew dowodził, że filozofia kończy się wtedy, gdy filozof nie mówi już "coś", lecz mówi tylko "o czymś". Współczesne wysiłki w dziedzinie filo-zofii zmierzają w dużej mierze w kierunku historii filozofii, interpretacji dziejów i odczytywania wielkich filozofii z przeszłości, czyniąc z myślenia filozoficznego widownię nawrotów, powrotów i przypomnień. Tylko nieliczni zastępują myślenie historyczne i rolę tłumaczy żywą myślą filozoficzną. Postawa taka jest wyraźnie widoczna w twórczości filozoficznej A. L. Zachariasza, którego działalność na polu filozofii nie ogranicza się do historii filozofii, lecz jest przede wszystkim realizacją własnego stanowiska teoretycznego i programu badawczego. Jego filozoficzna twórczość już dzisiaj stanowi istotny wkład do współczesnej filozofii podejmując próbę sformułowania nowej możliwości uprawiania filozofii. Niezbywalną zasługą prac A. L. Zachariasza jest jednak nie tylko odwaga do podejmowania problemów filozoficznych, lecz przede wszystkim chęć wyznaczenia przez niego nowej perspektywy teoretycznej dla filozofii. I chociaż prace te mogą wzbudzać dyskusje i polemiki, to jednak w zamyśle teoretycznym zmierzają w kierunku stworzenia i ugruntowania nowego stanowiska teoretycznego nazywanego anatelizmem.