Stosunki termiczno-wilgotnościowe w Zatoce Treurenberg i na masywie Olimp (NE Spitsbergen) w okresie 1.VIII.1899 - 15.VIII.1900

Abstract

Rola obszarów polarnych w kształtowaniu klimatu całej kuli ziemskiej jest znacząca. Dlatego jednym z ważniejszych zadań badawczych współczesnej klimatologii jest zgromadzenie jak największej liczby danych meteorologicznych dla tego obszaru i ich klimatologiczne opracowanie, szczególnie dla okresu, w którym nie było tutaj jeszcze stałych stacji meteorologicznych lub było ich niewiele. W tym czasie w różne regiony polarne (w tym arktyczne) były organizowane ekspedycje naukowe lub/i eksploracyjne, w czasie których często wykonywano pomiary meteorologiczne. Przykładem takiej ekspedycji jest szwedzko-rosyjska wyprawa naukowa do północno-wschodniego Spitsbergenu pracująca w okresie VII 1899 – VIII 1900, której podstawowym celem był udział w pomiarze łuku południka Ziemi. W obecnym czasie, w dobie szczególnie intensywnie prowadzonych badań dotyczących rekonstrukcji klimatu ostatnich kilkuset lat dla wielu obszarów na kuli ziemskiej, niezwykle mało opracowań tego typu powstało dla obszarów polarnych, w tym Arktyki (Kay 1995, Przybylak 2000, 2004, Wood i Overland 2003), z wyjątkiem kontynentalnej Arktyki Kanadyjskiej gdzie jest ich więcej (np. Catchpole i Ball 1981, Wilson 1982, 1983a, b, 1985, 1988, 1992, Ball 1983, 1992, Catchpole i Faurer 1983, 1985, Hopper 1985, Catchpole i Hanuta 1989). Celem tego artykułu jest przede wszystkim poznanie przebiegów rocznych i dobowych temperatury i wilgotności powietrza na obszarze NE Spitsbergenu, dla którego to obszaru prezentowane tutaj serie danych są, jak do tej pory, jedynymi. Warto też przypomnieć, że ekspedycja niniejsza pracowała 11–12 lat przed założeniem pierwszej stacji meteorologicznej na tej wyspie w Green Harbour (centralna, zachodnia część) w 1911 r.