Problem ‘zmiany modalności’ w hipotezach pierwszeństwa gestów w ewolucji języka: w stronę hipotez multimodalnych
Loading...
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Hipotezy pierwszeństwa gestów, względnie gesturalne, zajmują centralne miejsce w aktualnych rozważaniach nad pojawieniem się i ewolucją ludzkiej zdolności językowej. Zgodnie z nimi język filogenetycznie wywodzi się od systemu komunikacji gestowej, a nie głosowej (choć ta druga możliwość jest bardziej intuicyjna i z racji tego wielu autorów wersję głosową niesłusznie zakłada jako oczywistą). Przyjmujemy tu szeroką definicję gestów, zaliczając do nich większość sygnałów cielesnych w modalności wizualnej, czyli odbieranych wzrokowo. Jakkolwiek same hipotezy gesturalne są szeroko omawiane w literaturze przedmiotu (choć nie polskojęzycznej), wiele opracowań wskazuje na ich zasadniczy problem: jeśli komunikacja językowa miała pierwotnie charakter gestowy to dlaczego, kiedy i w jaki sposób nastąpiła zmiana, czyli przejście języka do modalności głównie głosowej? Jak dotąd problem ten nie znalazł satysfakcjonującego rozwiązania. W naszej pracy, po pierwsze, przybliżamy tę tematykę polskiemu czytelnikowi, krótko referując argumenty na rzecz hipotez gesturalnych, i po drugie, proponujemy rozwiązania problemu zmiany modalności. W zasadniczej części sprowadzają się one do przyjęcia perspektywy multimodalnej, która zakłada, iż ewolucja języka zachodziła z udziałem obu modalności - wizualnej i głosowej - jednocześnie. Założenie to pozwala nie tylko rozwiązać problem zmiany modalności, z jakim borykają się hipotezy pierwszeństwa gestów, ale tłumaczy także głęboką integrację mowy i gestów ucieleśniających ludzką zdolność językową.
Description
Niniejszy tekst jest wersją preprint (nie poddaną korekcie) artykułu Orzechowski, S., Sławomir Wacewicz and Przemysław Żywiczyński 2016. "Problem ‘zmiany modalności’ w hipotezach pierwszeństwa gestów w ewolucji języka: w stronę hipotez multimodalnych". Studia semiotyczne 18-19, 335-369. Jego opublikowana wersja jest dostępna pod adresem: http://studiasemiotyczne.pts.edu.pl/tomy/xxviii_xxix_teksty/19.pdf Obszerne fragmenty artykułu weszły w skład książki Żywiczyński, P. i Wacewicz, S. (2015): Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych. Toruń, Wydawnictwo Naukowe UMK za zgodą wszystkich autorów oraz Redaktora Naczelnego pisma.
Keywords
ewolucja języka, filogeneza języka, glottogeneza, pochodzenie języka, protojęzyk, gesty, gesturologia, multimodalność, glottogeneza
Citation
Studia semiotyczne vol. 18-19, 2015, pp. 335-369
Collections
Endorsement
Review
Supplemented By
Referenced By
Creative Commons license
Except where otherwised noted, this item's license is described as Attribution-NoDerivs 3.0 Poland