Edytorstwo dzieł literackich w „polskim Londynie” (1940–1990). Zagadnienia i postulaty badawcze

Abstract

London was a political, social and cultural centre of Polish emigration where existed some publishing houses releasing books and numerous magazines addressed to Polish people living on foreign lands. So-called Polish London proved to be one of the most significant editorial centres of emigration. In that environment the editing of literary works, understood broadly as poetic, dramatic and prose writing – not only atistic but also journalistic works and memoirs – occupied an important place. The editing of literary works in “Polish London” is still a neglected area in academic and popularizing reflection. It requires extensive and many-sided philological, bibliological and historical studies. Moreover, it should be noted that the word, especially literary and written, constituted a significant value for Polish emigrants. The article proves that there exists not only the need to conduct extensive collaborative studies on the editing of literary works in “Polish London” but also to popularize their results – predominantly in the form of new editions, bibliographical studies, papers and exhibitions related to the contemporary literary book.

Londyn stanowił centrum polityczne, społeczne i kulturalne polskiego uchodźstwa, a potem emigracji. Istniały tu oficyny wydawnicze publikujące książki, jak również ukazywały się liczne czasopisma, adresowane głównie do Polaków na obczyźnie. Tak zwany polski Londyn był jednym z najważniejszych ośrodków edytorskich wychodźstwa. W tym środowisku istotne miejsce zajmowało edytorstwo dzieł literackich, rozumianych szeroko – jako poezja, dramat i proza nie tylko artystyczna, lecz także publicystyka i literatura wspomnieniowa. Edytorstwo dzieł literackich w „polskim Londynie” jest obszarem słabo rozpoznanym w refleksji naukowej i popularyzatorskiej. Wymaga szerokich i wieloaspektowych badań filologicznych, bibliologicznych oraz historycznych. Należy bowiem pamiętać, że słowo, zwłaszcza literackie i pisane, stanowiło dla polskich uchodźców i emigrantów istotną wartość. Artykuł dowodzi, że istnieje potrzeba nie tylko prowadzenia szerokich badań zespołowych nad edytorstwem dzieł literackich w „polskim Londynie”, lecz także popularyzacji ich wyników – przede wszystkim w postaci nowych edycji, bibliografii opracowań, referatów i wystaw dotyczących ówczesnej książki literackiej.