Modelowanie liczby transakcji dokonywanych przy użyciu gotówki i kart płatniczych na rynku polskim

Abstract

The work deals with an analysis of factors determining the intensity of usage of payment methods by Polish customers. The study covers the 3 main payment methods used in physical Points-of-Sale: cash, debit cards and credit cards. In order to describe the number of payments count data models: Poisson regression, negative binomial regression, Poisson hurdle model, negative binomial hurdle model, ZIP and ZINB were applied. The results obtained in the study revealed a significant effect of many demographic factors, as well as the use of financial and telecommunication services. A substitution effect between payments by credit and debit cards has been shown. The study demonstrated a strong impact of customers’ concerns about security on the usage of cards. A significant barrier to the development of card payments are also the preferences of society for maintaining the anonymity of payment transactions.

W artykule dokonano analizy czynników determinujących intensywność wykorzystania przez polskich klientów trzech głównych metod płatności stosowanych w fizycznych punktach sprzedaży: gotówki, karty debetowej oraz karty kredytowej. Do opisu liczby płatności zastosowano 6 modeli zmiennych licznikowych, między innymi model ujemny dwumianowy i ZINB. Uzyskane wyniki wykazały wpływ wielu czynników demograficznych i ekonomicznych oraz istnienie efektu substytucyjnego. Wykorzystanie kart jest także silnie uzależnione od poczucia bezpieczeństwa oraz preferencji odnośnie anonimowości płatności.