Przedmiotem opisu są pochodzące z okresu od XVI do XX w. zabytki piśmiennictwa religijnego Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Należą do nich księgi podstawowe: rękopisy Koranu, tefsiry, kitaby, chamaiły; księgi pomocnicze: sufry, tedżwidy, wokabularze; amulety: hramotki, daławary, nuski, tablice, muhiry. Zabytki te powstawały w wielokulturowej i wielojęzycznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w środowisku muzułmanów, żyjących w warunkach diaspory w otoczeniu chrześcijańskim. Miało to wpływ na wielowarstwowość tatarskiej twórczości, w tym na jej multilingwizm, czyli obecność języków orientalnych oraz słowiańskich zapisanych alfabetem arabskim. Inną cechą wskazującą na wielosegmentowość tatarskich ksiąg jest łączenie różnych tradycji religijnych i przekładowych. Stąd wskazuje się na związek tych zabytków z literaturą biblijno-psałterzową europejskiego średniowiecza i renesansu oraz z tureckimi tefsirami. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że Tatarzy już w XVI w. dokonali trzeciego na świecie przekładu Koranu na język słowiański, tj. polszczyznę północnokresową.
The object of description are the 16th—20th-century religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania, literary monuments, which include basic books: manuscripts from the Quran, tefsirs, kitabs, chamails; auxiliary books: sufras, tajwids, vocabularies; and amulets: hramotkas, dalavars, nuskas, tables, muhirs. They were written in the multicultural and multilingual Polish-Lithuanian Commonwealth, in the community of Muslims, who formed a diaspora in a Christian environment. This contributed to the Tatar works being multilayered and multilingual, which is reflected in the presence of Oriental and Slavic languages written in the Arabic script. The combining of various religious traditions and translation methods makes the Tatar books multisegmental and it is argued that they are related to the Biblical-psaltic literary tradition of the European Middle Ages and Renaissance, and to the Turkish tefsirs. Worthy of emphasis is the fact that already in the 16th century the Tatars translated the Quran into a Slavic language, a dialect of Polish used in the North Borderland, and it was the third translation of Quran in the world.
