Międzynarodowa pozycja inwestycyjna czynnikiem stanowiącym o bezpieczeństwie finansowym państw UE

Abstract

Przystąpienie do UE przyśpieszyło i zintensyfikowało proces zewnętrznego ekonomicznego oraz finansowego uzależniania się gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej. Stosunkowo szybka akcesja otworzyła dostęp do zagranicznych rynków i źródeł finansowania, nie pozwoliła jednak na odpowiednie wzmocnienie struktur gospodarczych, prowadząc do silnego zewnętrznego uzależnienia państw EŚW, wzmagającego ich podatność oraz wrażliwość na zewnętrzne szoki i obniżającego odporność na nie. I choć wszystkie państwa UE posiadają silne finansowe powiązania międzynarodowe i aż 18 z nich ma ujemną MPI netto, to Zachodnie państwa UE posiadają nieporównywalnie wyższe zagraniczne aktywa niż Polska, a dodatkowo 19 państw UE posiada euro – drugą po dolarze amerykańskim najtwardszą walutę świata, co poprawia ich zdolność kredytową i wzmacnia zaufanie rynków. Wiarygodność, jaką daję przynależność do strefy euro, poddanie się polityce pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego i posiadanie waluty międzynarodowej znajduje odzwierciedlenie w większym kredycie zaufania i zainteresowaniu inwestorów tymi gospodarkami, poziomie ratingów, wycenie spreadów CDS czy rentowności skarbowych papierów wartościowych, determinujących rynkowy poziom kosztu kapitału i łatwość dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania. Podkreślić więc należy, że gospodarka Polski posiada ósmą najbardziej ujemną MPI netto w relacji do PKB (50,6%), trzecią najbardziej ujemną MPI netto w relacji do zagranicznych aktywów (103,5%) oraz drugie najniższe zagraniczne aktywa w relacji do PKB (48,9%) wśród 28 państw UE. Dostrzegają to od lat rynki finansowe i odpowiednio dyskontują w żądanej premii za ryzyko inwestycyjne w efekcie czego polski rząd jest wciąż jednym z najdrożej pożyczających kapitał rządów w Europie, a polskie podmioty gospodarcze i Polacy należą do najdrożej pożyczających kapitał podmiotów w całej UE.

Accession to the EU accelerated and intensified the process of external economic and financial dependence of the economies of Central and Eastern Europe. Relatively quick accession opened access to foreign markets and to external financing, but did not allow for adequate strengthening of economic structures, leading to strong external dependence of the CEE countries, increasing their vulnerability and sensitivity to external shocks and reducing their resistance to them. And although all the EU countries are strongly internationally financially linked and as many as 18 of them have a negative net international investment position (NIIP), the western EU countries have incomparably higher foreign assets than Poland, and additionally 19 EU countries have the euro - the world's second international currency (after the US dollar), which improves their creditworthiness and strengthens market confidence. The credibility that comes from belonging to the euro area, submitting to the monetary policy of the European Central Bank and having an international currency is reflected in a greater credit of confidence and investor interest in these economies, the level of credit ratings, the valuation of CDS spreads or the profitability of treasury securities, determining the level of the market cost of capital and easy access to external financing. It should therefore be emphasized that the Polish economy has the eighth most negative NIIP in relation to GDP (50.6%), the third most negative NIIP in relation to foreign assets (103.5%) and the second lowest foreign assets in relation to GDP (48.9%) among the 28 EU countries. This has been recognized by financial markets for years and discounted appropriately in the required investment risk premium, as a result of which the Polish government is still one of the most expensive capital borrowers in Europe, and Polish economic entities and Poles are among the most expensive capital borrowers in the entire EU.