Technika wykonania oraz ocena stanu zachowania rysunków wykonanych na podłożu papierowym artystki Zofii Marianny Świerczyńskiej

Abstract

Zofia Marianna Świerczyńska była mało znaną, ale cenioną lokalnie artystką tarnowską. Okres jej twórczości przypadł na lata między wojenne, a później, po zakończeniu II wojny światowej na okres rządów komunistycznych. Uwielbiała malować i rysować. Tworzyła obrazy na płótnie w technice temperowej. Na wyrobach papierowych rysowała różnymi technikami. Z uwagi na braki zaopatrzeniowe w papiery rysunkowe w okresie PRL wykorzystywała to, co miała pod ręką: tektury, papiery pakowe, tapety, itp. Tworzyła wiele projektów do świątyń na różne uroczystości religijne. Oprócz własnych inwencji artystycznych korzystała ze zdjęć i reprodukcji znanych malarzy tworząc nowe kompozycje. Była osobą całym sercem oddanym Panu Bogu. Jej trudne doświadczenia życiowe z okresu okupacji, dramat utraty męża (efekt komunistycznych represji), konflikty z władzami komunistycznymi nie przeszkodziły w twórczości artystycznej. Była wielką fascynatką koni. Miała z nimi bliski kontakt mieszkając niedaleko znanej na południu polski tarnowskiej stadniny koni założonej przez Sanguszków. Stąd też pojawiają się one często w jej obrazach i projektach. Jej sztuka zasługuje na uwagę z uwagi na posiadane zdolności, które odkryła w sobie sama - była samoukiem. Nie kończyła żadnej artystycznej szkoły. Można sądzić, że gdyby rozwinęła swój warsztat wzbogacając go o nauki pod kierunkiem jakiegoś cenionego artysty, jej nazwisko z dużym prawdopodobieństwem znalazłoby się w słownikach sztuki polskiej. Malarstwo dla niej było życiową fascynacją, pasją. Do dziś jej wiele obrazów zdobi wnętrza domów i kościołów. Niestety, jak dotąd, jej dzieła nie były przedmiotem opracowań (niniejszy artykuł jest pierwszym na jej temat). W artykule przedstawiono także stan zachowania jej wybranej grupy prac - na podłożach papierowych. Zwrócono uwagę na zmiany destrukcyjne zachodzące w jej pracach, przechowywanych często niewłaściwie, w niekorzystnych warunkach. Należą do nich zniszczenia mikrobiologiczne, oraz zniszczenia strukturalne różnych rodzajów papierów.