Efektywność realizacji treningu kompetencji obywatelskich wśród pełnoletnich uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim

Abstract

Inkluzja społeczna osób z niepełnosprawnością intelektualną jest zdeterminowana możliwością nabywania przez nich odpowiednich kompetencji społecznych i obywatelskich. Kompetencje te są istotnym warunkiem aktywnego udziału jednostki w życiu społecznym. Niniejszy artykuł porusza problematykę kompetencji obywatelskich, rozwijanych podczas formalnego i nieformalnego treningu. Rozważania opierają się na wnioskach z badań kompetencji społecznych i obywatelskich przeprowadzonych w specjalnej szkole zawodowej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Celem badań było sprawdzenie efektywności treningu kompetencji obywatelskich w wybranej placówce. Populację badawczą stanowili uczniowie biorący udział w trwającym jeden semestr projekcie Młody Obywatel oraz uczniowie z grupy kontrolnej nieobjętej projektem. W eksploracji wykorzystano Kwestionariusz kompetencji społeczno-zawodowych KKSZ dla ONU i ich opiekunów oraz autorski kwestionariusz wywiadu dotyczący wybranych kompetencji obywatelskich. Wyniki badań pokazują, że wszyscy respondenci posiadają podobny zakres podstawowej wiedzy o społeczeństwie. Pogłębione kompetencje dotyczące problematyki obywatelskiej mają uczniowie biorący udział w treningu.

Social inclusion of people with intellectual disabilities is determined by the opportunity to acquire appropriate social and civic competences. These competences are an essential condition for active participation in social life by each individual. This article discusses the issue of civic competence developed during formal and informal training. The considerations are based on conclusions from the research of social and civic competences conducted in a special vocational school for students with mild intellectual disabilities. The aim of the research was to check the effectiveness of civic competences training. The research population was made up of students taking part in the one-semester project "Young Citizen" and students from the control group not covered by the project. In the exploration, the researchers used Questionnaires of Social and Professional Competences for people with mental disabilities and their carers and also author's interview questionnaire on selected civic competences. The research results show that all respondents have a similar range of basic knowledge about society. Students taking part in the training have broader competences in the fild of civic issues.