ZNACZENIE WIEDZY DLA GOSPODARKI W UJĘCIU MAKRO- I MIKROEKONOMICZNYM

Abstract

The article deals with importance of knowledge for single enterprise and for the whole economy. In the 50s of the last century Solow and Swan created the first macroeconomic model which indicated that the economic growth depends on the pace at which the amount of knowledge increases. It turned out to be a real challenge for economists to measure the amount of knowledge (or the technological advancement) because there are many ratios and quantities which indirectly indicate the level of technological advancement (such as the number of research articles, number of PhD degrees or number of University graduates). Currently the economies of well-developed countries are commonly referred to as knowledge-based economies, nevertheless, one accepted indicator which would evaluate the level of development of such economy has not been found. When it comes to single enterprises, there is a tendency to treat knowledge as a resource in the same sense as capital and a lot has been said about the need of effective knowledge management. Intellectual capital, which can contribute to the market value of the enterprise, appears to be a new element of the company's assets. The currents article presents a review on the issue of knowledge-based economy (a macroeconomic context) as well as it discusses a number of methods which aim to measure intellectual capital (a microeconomic context).

Niniejsza praca traktuje o znaczeniu wiedzy dla pojedynczego przedsiębiorstwa oraz całej gospodarki. W latach 50. XX wieku powstał pierwszy model makroekonomiczny (tzw. model Solowa-Swana), z którego wynikało, że tempo rozwoju gospodarki zależy wprost od szybkości wzrostu wiedzy. Poważnym problemem metodologicznym dla ekonomistów okazał się pomiar wiedzy (czy też poziomu technologicznego), ponieważ istnieje wiele wskaźników ilościowych, które wskazują pośrednio na stan rozwoju wiedzy w danym społeczeństwie (takie jak liczba wydawanych publikacji naukowych, liczba nadanych stopni czy tytułów naukowych czy też liczba absolwentów szkół wyższych). Obecnie coraz częściej gospodarki krajów wysoko rozwiniętych określa się mianem gospodarek opartych na wiedzy, jednakże nie istnieje jeden powszechnie akceptowalny wskaźnik, który określałby poziom rozwoju takiej gospodarki. W kontekście pojedynczych przedsiębiorstw również zaczyna się traktować wiedzę jako zasób w takim samym sensie jak kapitał czy praca i coraz więcej mówi się o potrzebie efektywnego zarządzania wiedzą. Wyróżniono nowy składnik majątku, który wpływa na wartość rynkową przedsiębiorstwa - jest to kapitał intelektualny. Niniejszy artykuł w sposób przeglądowy prezentuje problematykę gospodarek opartych na wiedzy (ujęcie makroekonomiczne) oraz przedstawia kilka definicji i metod pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwie (ujęcie mikroekonomiczne).