Obce pryzmaty. I wojna światowa w malarstwie brytyjskim

Abstract

Celem artykułu jest zbadanie sposobu przedstawienia doświadczenia I wojny światowej w malarstwie brytyjskim, a w szczególności prób konfrontacji z kryzysem reprezentacji i nieadekwatnością środków wyrazu wobec skali i intensywności owego doświadczenia. Skupiam się przede wszystkim na tym, w jaki sposób nowe prądy w sztukach plastycznych, które pojawiły się na kilka lat przed wybuchem wojny, zostały wykorzystane przez artystów w obrazach dotyczących wojny. Swoje rozważania ograniczam do dwóch tendencji w sztuce modernistycznej bezpośrednio związanych z wojną – kubizmu i futuryzmu, oraz trendu będącego brytyjskim odpowiednikiem i połączeniem ich obu – wortycyzmu, śledząc, jak przeplatają się one z malarstwem uważanym za bardziej tradycyjne i realistyczne. Głównym łącznikiem między wojną a sztuką jest pojęcie kamuflażu, jego zastosowanie podczas działań wojennych, wykorzystanie jako motywu i symbolu w sztuce, a przede wszystkim jako pryzmatu odkształcającego rzeczywistość, a zarazem oddającego istotę zdeformowanej rzeczywistości wojny.