I Pomorska Pielgrzymka Piesza na Jasną Górę w świetle dokumentów Wydziału do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu

Abstract

Mieszkańcy całej Polski, w tym Pomorza i ziemi chełmińskiej od wieków pielgrzymowali do licznych większych i mniejszych sanktuariów maryjnych. Pośród nich najważniejsze miejsce zajmowało i zajmuje nadal sanktuarium Matki Bożej na Jasnej Górze. Fenomen tego miejsca objawił się między innymi przybywającymi do sanktuarium zorganizowanymi pielgrzymkami pieszymi . Wyraźny, nowy etap w pielgrzymowaniu z Pomorza związany jest z rokiem 1979. Od tego roku Toruń stał się miejscem, z którego regularnie wyrusza na początku sierpnia piesza pielgrzymka na Jasną Górę. Idea pielgrzymki zrodziła się w związku z faktem, że papieżem został Polak, kardynał Karol Wojtyła. Trud pielgrzymowania stał się formą duchowej pomocy dla papieża w jego posługiwaniu. Stąd hasłem pielgrzymki stały się słowa: Niesiemy Pomoc Ojcu Świętemu. Inicjatorem Pomorskiej Pielgrzymki Pieszej na Jasną Górę była grupa osób świeckich, w tym między innymi Tadeusz Mikołajczyk, Jan Łopuszański, Barbara Filipiak oraz Paweł Wudarski . Najczęściej brali oni już udział w Warszawskiej Pielgrzymce Pieszej. Swój pomysł przedstawiła ordynariuszowi chełmińskiemu ks. biskupowi Bernardowi Czaplińskiemu. Przyjął on bardzo przychylnie rodzące się dzieło i zaczął szukać księdza, który podjąłby się realizacji zamierzeń. Zadanie to powierzył ks. Stanisławowi Kardaszowi, który jak się okazało, od 1967 roku wielokrotnie brał udział w pielgrzymce warszawskiej. W tym czasie był on proboszczem parafii Matki Bożej Zwycięskiej i św. Jerzego w Toruniu. Ojcem duchownym pielgrzymi został ks. Stanisław Grunt, ówcześnie proboszcz parafii św. Mikołaja w Bydgoszczy-Fordonie, który opracował „katechezy w drodze”. Ich treść związana była z hasłem roku duszpasterskiego: Rodzina Kościołem domowym, Kościół domowy w służbie życia. Poza tym zostały także oparte o pierwszą encyklikę papieża Jana Pawła II: Redemptor hominis.

W niniejszym artykule przybliżono genezę i przebieg I Pomorskiej Pielgrzymki Piesza na Jasną Górę w świetle zachowanych materiałów źródłowych zgromadzonych w Wydziale do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu. Obecnie są one przechowywane w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej oddział w Gdańsku delegatura w Bydgoszczy pod sygnaturą 201/116 (dalej IPN BY). Źródła te zostały opatrzone tytułem: Wycieczki, obozy, kolonie (1979). W zespole tym 16 kart dotyczy pielgrzymki. Prawdopodobnie nie jest to wszystko, co istniał pierwotnie w tym zasobie, wskazują na to chociażby zmieniane kilkakrotnie paginacje stron zasobu.