Zaangażowanie w naukę

Abstract

The aim of the article is to present some selected opinions articulated by contemporary criticism of science, especially those under the banner of postmodernism, anti-scientism, cognitive anti-fundamentalism, and then to confront them with stereotypes present in selected contemporary works of popular culture, in particular, with an exaggerated stereotype of the isolated "mad scientist". Juxtaposition of those two perspectives and revealing identical content, enables to show some drawbacks of contemporary criticism. The model of scientific practice, and science itself, created within cannot be confirmed, and is rather used to promote certain ideological arguments. According to the author, the science aware of its irrational aspect, recognizing its myths and limitations, reflecting upon itself, remains a fascinating and engaging project.

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych sądów współczesnej krytyki nauki, głównie spod znaku postmodernizmu, antyscjentyzmu, antyfundamentalizmu poznawczego i zestawienie ich z wizją nauki i naukowca prezentowaną we współczesnych utworach o charakterze popkulturowym, szczególnie z jaskrawo zarysowanym stereotypowym ujęciem wyizolowanego, „szalonego naukowca”. Zbliżenie dwóch perspektyw i ujawnienie analogicznych treści, pozwala wskazać na słabości współczesnej krytyki. Stworzony przez nią model praktyki naukowej i nauki nie znajduje bowiem potwierdzenia i służy raczej prezentowaniu racji światopoglądowych. Zdaniem autora nauka świadoma swej irracjonalnej strony, rozpoznająca swą mityczność, znająca swe granice, przyglądająca się sobie – pozostaje nadal fascynującym projektem wartym zaangażowania.