CONDICTIO CAUSA DATA CAUSA NON SECUTA JAKO PODSTAWA ŻĄDANIA ZWROTU ŚWIADCZENIA SPEŁNIONEGO W TRAKCIE TRWANIA ZWIĄZKU PARTNERSKIEGO – DOŚWIADCZENIA SĄDÓW SZKOCKICH

Abstract

Cohabitation understood as a relationship between two persons of the opposite or the same sex who are not married is not regulated in Polish Law. For this reason Polish courts often meet obstacles when they try to settle property disputes between ex-cohabitants, especially when one of the partners has made significant financial contribution to the property of another in expectation that they would get married or remain in their informal relationship for a long time (until death).

La convivenza intesa come un’unione tra due persone del contrario o dello stesso sesso che non sono sposate non è regolata dalla legge polacca. Per questo motivo i giudici polacchi a volte incontrano ostacoli quando tentano di risolvere le controversie realtive alla proprietà tra ex conviventi, specialmente qualora uno dei partner abbia dato un contributo finanziario significativo alla patrimonio di un altro in attesa che si sposino o rimangano nella loro unione informale per un lungo periodo (fino alla morte). Spesso accade che il partner contribuisca all'acquisizione di una terra, una casa o alla costruzione di una casa che diventi la proprietà del suo partner e dopo la separazione cerca il rimborso. L’autore propone che uno degli strumenti giuridici utili per i giudici polacchi sia la condictio causa data causa non secuta la cui equivalente nel diritto polacco è il concetto della prestazione fornita per uno scopo non conseguito (art. 410 com. 2 del codice civile polacco). Tuttavia, la questione in esame è controversa nella dottrina polacca. Il contributo presenta come il giudice scozzese utilizza la condictio causa data causa non secuta . In base alle osservazioni riguardanti i casi scozzesi, l’autore trarre alcune conclusioni che consentirebbero ai giudici polacchi di attuare efficacemente questo strumento giuridico.

Wzrastająca liczba związków o charakterze niemałżeńskim, nazywanych konkubinatami lub związkami partnerskimi, łączy się z koniecznością rozwiązywania co raz częstszych sporów dotyczących skutków ustania związku, w tym rozliczeń świadczeń spełnianych na rzecz drugiej strony w czasie jego trwania. Wobec braku regulacji ustawowej tej kwestii i wątpliwych perspektyw aby, przynajmniej w nieodległej przyszłości, stan ten się zmienił, polskie sądy zmuszone są poszukiwać instrumentów prawnych rozwiązywania sporów na tym tle, z których, wydaje się, żaden nie uwzględnia w pełni złożonego i skomplikowanego charakteru relacji łączących strony takich związków. Z uwagi na ugruntowany już pogląd o niedopuszczalności stosowania, nawet per analogiam, przepisów dotyczących stosunków majątkowych wynikających z zawarcia małżeństwa, przyjmuje się, że charakter i skutki powiązań majątkowych powstałych w związku z faktycznym utrzymywaniem wspólnoty przez konkubentów należy oceniać na podstawie unormowań właściwych ze względu na rodzaj i treść tych stosunków.