W poszukiwaniu średniowiecznych patrociniów- o świętych państwa zakonu krzyżackiego w Prusach

Abstract

Badania nad patrociniami na terenie średniowiecznego państwa zakonu krzyżackiego w Prusach rozpoczął ponad sto lat temu ks. Stanisław Kujot. Pisząc prace o sieci parafialnej, rozpoczynał od zbierania informacji właśnie o patrociniach. Zainteresowanie się Kujota wezwaniami było pionierskie i to nie tylko w stosunku do obszaru krzyżackiego, ale w ogóle w badaniach w Polsce. Poza badaniami S. Kujota trzeba wymienić obszerną pracę o wezwaniach autorstwa Eriki Tidick. Publikacja ta była pracą doktorską, napisaną na Uniwersytecie w Królewcu, w 1925 r. Obejmuje nie tylko wezwania kościołów parafialnych, ale także filialnych, szpitalnych, itd. Jest bardzo cenna, ponieważ ujmuje temat bardzo szeroko, uwzględniając różnorodne patrocinia. Autorce nie udało się jednak ustalić wezwań wielu obiektów sakralnych. Obecnie nie mamy wątpliwości, że po tych wielu latach od ukazania się wspomnianych prac, trzeba powrócić do zagadnienia patronatu świętych nad obiektami sakralnymi w państwie zakonu krzyżackiego. W badaniach nad średniowiecznymi wezwaniami swoistym wyzwaniem pozostaje dostępna baza źródłowa. Okazuje się, że dla tej epoki zdani jesteśmy przede wszystkim na źródła dokumentowe, które tylko w sporadycznych przypadkach zawierają wzmianki o wezwaniach. Poszukując w źródłach świętych patronów miejsc sakralnych jesteśmy zdani na dużą przypadkowość. W związku z tym w niniejszym artykule chcemy zwrócić uwagę na pewne kategorie źródeł dokumentowych, w których znajdujemy informacje o świętych patronach obiektów sakralnych.