Parafia garnizonowa św. Katarzyny w Toruniu w świetle kroniki parafialnej z 2. poł. XX w.

Abstract

Geneza parafii garnizonowej w Toruniu sięga końca XIX wieku i związana była z obecnością w mieście silnego garnizonu wojskowego. W związku z tym pojawiła się pilna potrzeba opieki duszpasterskiej nad żołnierzami i ich rodzinami, dodajmy wyznania ewangelickiego. Budowę świątyni rozpoczęto w 1894 roku, a uroczyste jej poświęcenie miało miejsce w 1897 roku. Na wydarzeniu tym był obecny cesarz Wilhelm II. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości świątynię przejęło Wojsko Polskie. W lipcu 1921 roku kościół został konsekrowany przez biskupa polowego Stanisława Galla. Na mocy podpisanego przez Polskę konkordatu ze Stolicą Apostolską w 1925 roku uregulowany został status kościołów garnizonowych. Od tego czasu powstawały na terenie całej Polski parafie wojskowe . Jedną z nich była parafia p.w. św. Katarzyny w Toruniu. W 1928 roku parafia toruńska stała się siedzibą dekanatu . W okresie międzywojennym w parafii posługiwali kolejno między innymi: ks. Marian Pączek, ks. Sylwester Grabowski, ks. Jerzy Sienkiewicz, ks. Stanisław Sinkowski oraz ks. Jan Kroczek. Podczas wojny toruńska świątynia garnizonowa była wykorzystywana przez protestantów, służyła głównie żołnierzom niemieckim. Po wojnie katolicka parafia garnizonowa wznowiła swoją działalność, jednak przez cały okres PRL-u istniała tylko namiastka przedwojennego duszpasterstwa wojskowego. Funkcje kapelanów w Toruniu w okresie powojennym, do przemian ustrojowych pełnili kolejno: ks. Jan Tołpa (1945-1963), ks. Tadeusz Janczak (28 VI 1963-10 XII 1969), ks. Kazimierz Dyndarski (9 XII 1969-19 X 1973) oraz ks. Jan Zawistowski (20 X 1973-10 X 1990) . Dzieje parafii garnizonowej w Toruniu cały czas oczekują na swoje zainteresowanie badawcze. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na bardzo ciekawe źródło do historii tejże parafii, mianowicie zachowanej kroniki parafialnej. Chciałbym zainteresować badaczy jej interesującą treścią. Zawartość kroniki może być niezmiernie pomocna w pisaniu powojennych dziejów parafii św. Katarzyny. Jej lektura przynosi także interesujące informacje, w świetle których możemy badać złożoną rzeczywistość parafii garnizonowych w Polsce po II wojnie. Myślimy tu chociażby o specyficznej posłudze, a niejednokrotnie także i postawie księży kapelanów. Kronika to także interesujące źródło do historii Torunia oraz historii kościoła, zarówno w wymiarze lokalnym, jak i ogólnopolskim. W końcu w kronice znajdujemy echo różnych wydarzeń ogólnopolskich.