Państwowe fundusze majątkowe źródłem (nie)stabilności dla globalnej gospodarki?

Abstract

Funkcjonujących obecnie 78 państwowych funduszy majątkowych (z 46 państw; 2016) dysponuje w sumie aktywami o wartości 7,4 bln USD, z czego 80% znajduje się w posiadaniu państw Azji i Pacyfiku oraz Bliskiego Wschodu, co potwierdza postępujące zjawisko ograniczania dominacji zachodniego kapitału w gospodarce światowej. Jak pokazał kryzys z 2008 r. państwowe fundusze majątkowe mogą stanowić nieocenione źródło stabilności dla globalnej gospodarki. Dają też nadzieję na wydłużenie permanentnie skracanego horyzontu inwestycyjnego na rynkach finansowych. Jednak dynamicznie rosnąca ekonomiczna i polityczna rola na arenie międzynarodowej ich państw-właścicieli, wzbudza uzasadnione obawy o zagrożenie, jakie państwowe fundusz majątkowe stwarzają dla stabilności rynków, walut, pojedynczych państw, a przez to stabilności i rozwoju światowej gospodarki. Obawy te wzmaga ograniczona przejrzystość wielu państwowych funduszy majątkowych, a także fakt, że część z nich wywodzi się z państw o odmiennych niż demokratyczny systemach sprawowania władzy oraz podejściu do ekonomicznych funkcji państwa. Mogą być więc one w przyszłości zarzewiem silnych globalnych kryzysów finansowych, ekonomicznych i politycznych.

There are now 78 sovereign wealth funds in 46 countries with $7.4 trillion USD in assets (2016). Almost 80% of them are held by countries of the Asia-Pacific and Middle East region, what demonstrates the diminishing dominance of Western capital in the global economy. As the financial crisis of 2008 shows, sovereign wealth funds can be a valuable source of stability for the global economy. They are also a chance for the investment horizon’s lengthening in the situation of the growing short-termism in financial markets. However, the growing economic and political power of the states with sovereign wealth funds in the international arena, has raised concerns about the threat that sovereign wealth funds pose to the stability of markets, currencies, economies, and hence to the stability and development of the global economy. These concerns are increased by the limited transparency of many sovereign wealth funds, and the fact that some of them come from states with other than democratic governance systems and other approach to the economic functions of the state. That’s why they can be the roots of the severe global financial, economic or political crises in the future.