Komuniści przejmujący władzę w Polsce latem 1944 roku nie zdecydowali się na wprowadzenie własnego modelu administracji terenowej, który został opracowany kilka miesięcy wcześniej. Jedynymi organami administracji lokalnej miały być w nim rady narodowe. Mimo prób, nieliczne, powstałe w konspiracji rady nie zdały egzaminu w lipcu i sierpniu 1944 r. Dopiero przywrócenie systemu przedwojennych organów administracji lokalnej, uzupełnienie o rady narodowe i obsadzenie ich przez ludzi związanych z komunistami umożliwiło utrzymanie władzy w chaosie pierwszych powojennych dni. Inaczej sytuacja wyglądała na ziemiach przyłączonych od Polski w wyniku wojny. Zasiedlone przez Niemców, długo kontrolowane przez Armię Czerwoną, wymagały specjalnych form administracji. Szczególnie skomplikowany kształt administracja przybrała na przedwojennym pograniczu, jak choćby w regionie czarnkowsko-trzcianckim. Artykuł przedstawia proces formowania polskiej administracji na tym terytorium.
The communists taking over power in Poland in the summer of 1944 did not decided to introduce their own local administration model, which was developed a few months earlier. The only local government bodies in this model were to be the national councils (in Polish: rady narodowe). Despite attempts, the councils created in a conspiracy was not numerous and have failed in july and august 1944. The restoration of the pre-war system of local administration, supplemented by councils and fill them by the people associated with the communists made possible to maintain power in the chaos of the first post-war days. Another situation was on the territory connected to Poland after II World War. This area, inhabited by Germans, long controlled by the Red Army, has required special forms of administration. The administration has taken a complicated shape on the pre-war Polish-German border, like in Czarnków-Trzcianka region. The article presents the process of forming the Polish administration in this territory.
