Badania składu pierwiastkowego zapraw dziewiętnastowiecznych obrazów – nowe możliwości wspomagania datowania i atrybucji na podstawie nieinwazyjnych badań in situ z wykorzystaniem przenośnego spektrometru XRF

Abstract

Till present the main tool among physical-chemical analyses of the 19th century paintings supporting dating and authentication was the pigment identification. The paper presents results of research enabling preliminary chronological assessment of the evolution of chemical composition of primings, basing on non-invasive examination by means of XRF with measurements executed from the backside through the canvas and parallel on tacking margins, with possibility of non-invasive identification of two layered grounds in this way. Non-invasiveness and easy applicability of the method as well as broadening the statistical sources makes the portable XRF primings recognition promising tool for material-chronological examination of the 19th century paintings.

Dotychczas wśród analiz fizykochemicznych malarstwa XIX‐wiecznego jako narzędzie wspomagające datowanie i atrybucję wskazywano głównie identyfikację pigmentów. Tekst prezentuje rezultaty badań pozwalające na wstępne odniesienie chronologiczne do zarysowanej ewolucji składu zapraw w tym okresie, w oparciu o nieinwazyjne badania XRF nowatorską analizą od odwrocie przez płótno i na krajkach z umożliwieniem identyfikacji także zapraw dwuwarstwowych. Nieinwazyjność i łatwość aplikacji metody oraz ciągłe poszerzanie próby statystycznej czyni z badania obiecujące narzędzie znacząco pogłębiające dotychczas dostępne odniesienia chronologicznomateriałoznawcze dla XIX wieku.