Choroby walizkowe. O globalizacji zaburzeń psychicznych

Abstract

Przedmiotem mojego zainteresowania jest globalizacja biomedycznego modelu zaburzeń psychicznych. W tekście opisuję dwa wymiary tego procesu. Po pierwsze, chodzi o narzucanie różnym wspólnotom i kulturom specyficznego oraz wytworzonego lokalnie obrazu zdrowia i choroby oraz specjalistycznej wiedzy na ich temat. Staram się uchwycić dynamikę tego zjawiska odnosząc się z jednej strony do paradygmatu psychiatrii kulturowej, z drugiej do koncepcji I. Wallersteina. Po drugie, globalizacja wiąże się ze specyficznymi narzędziami, za pomocą których nie tylko model biomedyczny może się upowszechniać, ale również konkretne choroby, nazwane przez mnie walizkowymi. Poniżej omawiam trzy takie wehikuły globalizacji: podręcznik diagnostyczny DSM, marketing koncernów farmaceutycznych oraz dyskurs naukowy.