„Dym uleciał, a otulona śniegiem równina Toribe oddaje nastrój żurawiego gaju”. O buddyjskiej idei przemijania i wątkach nekropolicznych w japońskiej literaturze wczesnego średniowiecza

Abstract

Wątki nekropoliczne w japońskiej literaturze wczesnego średniowiecza są tematyką do tej pory mało badaną i opisywaną. Pomimo licznych deskrypcji śmierci różnych osób, szczegóły na temat miejsc grzebania i kremacji, a także towarzyszących im ceremoniom, pozostają w dalszym ciągu słabo omówione. Niniejszy artykuł jest próbą uchwycenia znaczenia i metaforyki Toribe, jako jednego z nielicznych miejsc nekropolicznych, które stało się wątkiem lub motywem utworów literackich począwszy od okresu Heian (794-1192). W tym celu autor skupił się z jednej strony na stricte toponimicznym ujęciu Toribe, umożliwiającym interpretację wybranych fragmentów literackich pod kątem rzeczywistego opisu tejże nekropolii. Natomiast szczegółowe zbadanie motywu Toribe, jako toposu, miało przybliżyć kilka możliwych ścieżek jego interpretacji, od rozbudowanej metafory, aż po jego funkcję zdobniczą.