O godzeniu przeciwieństw – funkcja wyrażeń "jednocześnie" i "zarazem" w języku naturalnym oraz w testowaniu hipotez semantycznych

Abstract

The article includes an overview of syntactic and semantic features of expressions 'jednocześnie', 'równocześnie' and 'zarazem'. The analysis is divided into two main parts. In the first one the author discusses the relationship between temporal adverbs and meta-textual units of language. She shows that the meta-textual expressions in question are semantically close to adverbial units – their function is not pointing to the coexistence of events but to organize a sentence and connect two functionally equal units. The second part focuses on the function of the lexical units in question within deviant sentences. The article also brings forth some remarks on the semantic consequences and effects of using the unit 'jednocześnie' in the negation test.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest przegląd właściwości syntaktycznych i semantycznych wyrażeń "jednocześnie", "równocześnie" i "zarazem". Przedstawiona analiza składa się z dwóch głównych części. W pierwszej autorka podejmuje problem relacji miedzy przysłówkami temporalnymi oraz metatekstowymi jednostkami języka. Wykazuje, że opisywane wyrażenia metatekstowe są semantycznie bliskie odpowiednim jednostkom przysłówkowym – ich funkcja polega nie na wskazywaniu na współwystępowanie zdarzeń, ale na organizowaniu wypowiedzi i łączeniu dwóch funkcjonalnie równoważnych jednostek. Część druga poświęcona jest funkcji analizowanych jednostek w zdaniach dewiacyjnych. Artykuł zawiera także uwagi dotyczące konsekwencji semantycznych i efektów użycia jednostki "jednocześnie" w teście negacji.