Regionalne czasopisma historyczno-archiwalne w Polsce na przełomie XX i XXI w. (do końca 2005 r.)

Abstract

Przełom lat 80. i 90. XX w. przyniósł duże zmiany na polskim rynku wydawniczym. Dotknęły one także archiwów. Należy pamiętać, że tradycje wydawnicze polskich archiwów – także w zakresie publikacji wydawnictw ciągłych – sięgają początku XX wieku. Jednak na szeroką skalę zaczęły one angażować się w wydawanie własnych czasopism dopiero w końcu minionego wieku. Wydawane przez nie periodyki można nazwać regionalnymi czasopismami historyczno-archiwalnymi.

Na przełomie XX i XXI wieku (do 2005 roku) ukazywało się w Polsce 14 takich tytułów. Należały do nich (w kolejności pojawiania się na rynku): „Prace Archiwalno-Konserwatorskie na Terenie Województwa Siedleckiego”, potem „Prace Archiwalno-Konserwatorskie” (1977), „Informator Archiwalny [Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie]”, później „Szczeciński Informator Archiwalny” (1978, 1985), „Rocznik Historyczno-Archiwalny” (1979), „Prace Historyczno-Archiwalne” (1993), „Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny” (1993), „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” (1994), „Krakowski Rocznik Archiwalny” (1995), „Płocki Rocznik Historyczno-Archiwalny” (1995), „Kronika Warszawy” (1998), „Szkice Archiwalno-Historyczne” (1998), „Rocznik Augustowsko-Suwalski” (2001), „Radzyński Rocznik Humanistyczny” (2001), „Archiwariusz Zamojski” (2002) i „Wschodni Rocznik Humanistyczny” (2004).

Wszystkie zaprezentowane tu tytuły łączy przede wszystkim to, że wśród instytucji sprawczych pojawiają się terenowe archiwa państwowe oraz ich profil wydawniczy – dominują w nich prace o historii regionu oraz teksty przedstawiające dzieje i zasób wydających je archiwów. Siłą rzeczy – szczególnie w ośrodkach, w których nie ma innych periodyków humanistycznych – dają one archiwistom możliwość publikowania tekstów, zachęcają do naukowego rozwoju, integrują lokalne środowisko historyczne, czynią archiwa państwowe bardziej widocznymi w terenie i umacniają ich pozycję jako ważnych instytucji naukowo-kulturalnych.