Mediacja jako forma rozwiązywania sporów zbiorowych w polskim prawie pracy

Abstract

Pierwszy rozdział jako bliższe wprowadzenie w podejmowaną w niniejszej monografii tematykę zawiera krótką genezę ADR, wskazanie różnych definicji mediacji oraz wyróżnienie jej najważniejszych i charakterystycznych cech. W drugiej części wspomnianego rozdziału zostaną przedstawione zasady postępowania mediacyjnego, zarówno zasady expressis verbis wyrażone w ustawie, dyrektywy do których regulacje prawne nawiązują, a także zasady, którymi kierują się praktycy. Ostatnia z przytaczanych grup zasad została oparta w znacznej mierze o literaturę o charakterze pozaprawniczym. Rozdział drugi przybliża wszystkie strony postępowania mediacyjnego. Począwszy od pracodawcy, omówienia kim jest taki podmiot w świetle obowiązującego prawa, poprzez proponowane zmiany w tym zakresie, skończywszy na jego reprezentacji w sporze. Podobna konstrukcja zostanie przyjęta w drugiej części rozważanego rozdziału. Przytoczona zostanie strona pracownicza, doprecyzowane zostanie, kto może być pracownikiem, a także jak wygląda reprezentacja strony pracowniczej w postępowaniu mediacyjnym. Zostaną także przedstawione pewne kontrowersje, które budzą obecne regulacje prawne. Ostatnią częścią drugiego rozdziału niniejszej pracy jest przedstawienie trzeciej strony postępowania mediacyjnego, jaką jest mediator. Zostaną przedstawione jego główne zadania oraz jego rola w rozważanych tutaj sporach zbiorowych w polskim prawie pracy. Oprócz powyższych, przybliżeniu zostanie poddane wynagrodzenie osoby mediatora, a także odniesienie roli mediatora do zasad rządzących mediacją. Elementem dopełniającym tenże rozdział jest opisanie, kto może podjąć się roli mediatora na gruncie obowiązujących przepisów oraz postulowanych zmian. Kolejny rozdział poddaje analizie definicje, rodzaje oraz możliwe przedmioty sporu zbiorowego. Na wstępie zostanie nakreślona różnica pomiędzy sporem a konfliktem. W dalszej części zostaną przedstawione możliwe rodzaje sporów zbiorowych z uwzględnieniem różnych kryteriów dystynkcji. Dokładnej analizie w kolejnej części przedstawianego rozdziału zostanie poddany przedmiot sporu zbiorowego z podjęciem każdej z wymienionej w ustawie kwestii mogącą ów przedmiot stanowić. Ostatni element stanowi tutaj podjęcie problemu pozostałych przedmiotów sporu oraz kontrowersji jakie one budzą. Czwarty rozdział przedstawiać będzie procedurę na jakiej opiera się postępowanie mediacyjne w sporach zbiorowych z zakresu prawa pracy. Analizie zostaną poddane etapy prowadzenia mediacji przedstawiane w różnych źródłach, a także ich syntetyzacja. Następnie zostaną przytoczone różne opisywane w literaturze style prowadzenia mediacji. Dopełnieniem tegoż rozdziału będzie krótki opis oraz rozważenie uregulowań dotyczących czasu trwania postępowania mediacyjnego, a także przedstawienie kosztów z nim związanych. Ostatni rozdział jest przedstawieniem finalnego etapu trwania sporu zbiorowego. Został on podzielony na dwie główne części ze względu na możliwe zakończenia sporu – bezowocne zakończenie sporu oraz porozumienie stron. W przypadku niepowodzenia mediacji otwierają się dwie główne drogi dalszego postępowania, które to zostaną krótko przeanalizowane. Dokładna procedura arbitrażu oraz precyzyjne uregulowania dotyczące strajku nie zostaną przedstawione wyczerpująco, ponieważ nie stanowią one głównego przedmiotu rozważań. Przedstawiony zostanie także protokół rozbieżności jako efekt niepowodzenia prowadzenia mediacji oraz rokowań, jego charakter prawy oraz wskazanie na możliwe problemy pojawiające się przy jego tworzeniu.