Ewolucja języka: horyzont metodologiczny

Abstract

Ewolucja języka jest polem badawczym przeżywającym w ostatnich latach niezwykle dynamiczny rozwój. Stan ów jest efektem działania dwóch głównych przyczyn. Z jednej strony jest to pewne ogólne zwiększenie zainteresowania wyjaśnieniami ewolucyjnymi w nauce, którego jesteśmy obecnie świadkami. Jednocześnie mamy do czynienia z olbrzymim postępem wewnątrz dyscyplin szczegółowych związanych z ewolucją języka, takich jak choćby prymatologia (nauka o naczelnych innych, niż człowiek, zwłaszcza małpach), czy neurobiologia, oraz ich integracją w ramach dynamicznie rozwijających się nauk kognitywnych, w ich szerokim rozumieniu. Niniejszy artykuł jest próbą ‘przeglądu sił’ w zmaganiach z trudnym zagadnieniem, a jego zadania są następujące: określenie jak należy (a jak nie należy) rozumieć ewolucję języka, krótkie omówienie perspektyw oraz metod badawczych i zasygnalizowanie ich ograniczeń, zwrócenie uwagi na szereg podstawowych niebezpieczeństw i potencjalnych pułapek, które niosą ze sobą intuicyjnie atrakcyjne wyjaśnienia ewolucji języka, przedstawienie krótkiej charakterystyki przedmiotów konsensusu.