Dramat dokumentu lat 60. XX wieku i jego renesans we współczesnym teatrze niemieckim

Abstract

Der Beitrag reflektiert die Rolle der deutschsprachigen Dokumentarstücke als ein Beispiel der engagierten Literatur. Anhand eines chronologischen Abrisses werden die einzelnen Entwicklungsphasen des dokumentarischen Theaters dargestellt: von den Vorläufern des Genres im 19. Jahrhundert (Georg Büchner), über Erwin Piscators Dokumentarismus, das dokumentarische Theater der 60er Jahre (Peter Weiss, Heinar Kipphardt, Rolf Hochhuth) bis zu einer neuen Variante dieser Gattung, für die die Arbeiten Andres Veiels und die szenischen Projekte der Theatergruppe Rimini Protokoll konstitutiv sind. Der Beitrag gibt einen Überblick über die Problematik, die von den Autoren der Dokumentstücke aufgegriffen wurde, und thematisiert den Diskurs über die Theorie des dokumentarischen Theaters, insbesondere über den immanenten Gegensatz von literarischer Fiktion und des historischen Dokumentes. Przedmiotem badań podjętych w artykule jest niemieckojęzyczny dramat dokumentu jako przykład literatury zaangażowanej. W chronologicznym zarysie zostały zaprezentowane poszczególne fazy rozwoju dramatu dokumentu: od XIX-wiecznych prekursorów gatunku (Georg Büchner), poprzez dokumentaryzm Erwina Piscatora, teatr dokumentu lat 60. (Peter Weiss, Heinar Kipphardt, Rolf Hochhuth), aż po nowy wariant teatru faktu, związany z twórczością Andresa Veiela oraz projektami scenicznymi grupy Rimini Protokoll. Artykuł daje przegląd problematyki podejmowanej przez autorów sztuk dokumentalnych oraz odnosi się do teoretycznego dyskursu toczonego wokół teorii dramatu dokumentu, przede wszystkim do reprezentatywnej dla niego immanentnej sprzeczności między fikcją literacką a dokumentem historycznym.