REPOSITORY
THE NICOLAUS COPERNICUS UNIVERSITY
IN TORUŃ
is an institutional repository of Nicolaus Copernicus University in Toruń. The task of the Repository is to promote scientific achievements and research conducted at NCU and to support teaching.
Recent Submissions
Aseksualność w powieściach „Breasts and Eggs” („Natsu Monogatari”) Mieko Kawakami i „Dziewczyna z konbini” („Konbini ningen”) Sayaki Muraty
(Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, 2022) Rupińska, Agata
Aseksualność to orientacja seksualna odnosząca się do osób, które nie odczuwają pociągu seksualnego. Mimo zwiększającej się akceptacji oraz świadomości na temat osób LGBT+ społeczna świadomość o aseksualności pozostaje niska. Osoby aseksualne są grupą mało reprezentowaną w kulturze, a postaci aseksualne w literaturze skierowanej do dorosłych należą do rzadkości. Nie znaczy to jednak, że niemożliwe jest znalezienie bohaterów literackich, których można poddać aseksualnej interpretacji. Artykuł składa się z czterech części: wstępu, części dotyczącej najważniejszych zagadnień na temat aseksualności, części interpretacyjnej oraz podsumowania. Wiedza zawarta w podrozdziale pierwszym i drugim umożliwiają przeprowadzenie interpretacji utworów literackich. W podrozdziale trzecim zawarto analizę powieści „Breasts and Eggs” Mieko Kawakami oraz „Dziewczyna z konbini” Sayaki Muraty. Wykorzystano w niej technikę aseksualnego odczytywania tekstu (ang. asexual reading), pochodną queer readingu, czyli analizę i interpretację aseksualnych podtekstów dzieła. Analiza obu tekstów udowadnia, że ich główne bohaterki mają cechy zgodne z orientacją aseksualną. Obie powieści poruszają również problemy, z którymi borykają się osoby aseksualne na co dzień, co może pomóc czytelnikom je zrozumieć.
Asexuality is a sexual orientation describing people who do not experience sexual attraction. Despite growing acceptance and awareness about LGBT+ people, social awareness about asexuality remains low. Asexual people are unrepresented group in media, and asexual characters in literature intended for adult readers remain a rarity. However, this does not mean that it is impossible to find characters that could be interpreted as asexual.
The article consists of four parts: introduction, subchapter dedicated to key knowledge about asexuality, subchapter dedicated to interpretation of the two novels, and summary. The first and second subchapters are dedicated to an overview of asexuality and related issues in order to make the interpretation of the texts possible. The third subchapter is dedicated to the analysis of the novels „Breasts and Eggs” by Mieko Kawakami and „Convenience Store Woman” by Sayaka Murata. This part of the article uses the asexual reading technique, which stems from the practice of queer reading. Asexual reading uses hidden asexual subtexts in the analysis and interpretation of the work. The analysis proves that the main characters of both novels have characteristics in accordance with asexuality. Both texts also touch on problems with which asexuals deal on everyday basis, which might help the readers to understand asexual people.
Nieużytkownicy Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu – badania przyczyn niekorzystania z zasobów i usług bibliotecznych przez studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
(2023) Kowalska-Chrzanowska, Małgorzata; Marzec, Paweł
Plik zawiera zawiera kwestionariusz ankiety "Nieużytkownicy Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu (badania studentów)". Badanie zostało przeprowadzone w okresie w roku akademickim 2022/2023. Jego celem było ustalenie poziomu korzystania z zasobów i usług oferowanych przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu, a także ujawnienie najważniejszych przyczyny niekorzystania z Biblioteki Uniwersyteckiej oraz preferencje studentów w zakresie sposobów pozyskiwania materiałów niezbędnych w procesie nauki i rodzajów najczęściej wykorzystywanych źródeł informacji.
Municipal waste recycling in big cities in Poland in the context of ecologisation
(Nicolaus Copernicus University, 2019) Lewandowska, Aleksandra; Szymańska, Daniela
The goal of the paper is to evaluate and analyse changes in selective municipal collection, recycling level, and recovery, of waste. The article indicates the
Polish legislation currently in force to systematise the organisation of waste management systems. It presents the participation of selective waste collection in the
total municipal waste at the voivodeship scale, as well as changes in the number of individually segregated fractions (i.e. categories of waste segregation) of selec-
tively collected waste in Poland. Moreover, the levels of waste recycling and recovery were analysed for the country’s ten largest cities, while also showing that
the cities implement accepted goals of municipal waste recovery. On the example of Warsaw, the structure of collected waste was discussed and attention was
paid to the problem of quality of collected waste, which results in it being sent to sorting facilities.
W sieci zależności: uniwersalizujące ujęcie teorii ‘podatności na zranienia' wobec wyzwań kryzysu zdrowia psychicznego
(2025-09-19) Szałkowski, Paweł
W ramach współczesnych społeczeństw wszyscy doświadczamy narastających napięć wynikających ze złożonych procesów ekonomicznych, kulturowych i politycznych. Transformacje rynku pracy, erozja zabezpieczeń socjalnych, migracje, polaryzacja społeczno-polityczna oraz cyfryzacja życia codziennego to tylko część przemian generujących nowe formy obciążeń, które wpływają na kondycję psychiczną jednostek. W tym kontekście kluczowe staje się przekroczenie dominujących, indywidualistycznych modeli rozumienia zdrowia psychicznego poprzez przyjęcie perspektywy relacyjnej oraz strukturalnej.
Tradycyjne podejścia, opierające się na konstruowaniu i rozpowszechnianiu kolejnych tożsamościowych kategorii, prowadziły do etykietowania wybranych jednostek, co często skutkowało ich dodatkową marginalizacją. Nowe podejście powinno dążyć do odejścia od arbitralnego przypisywania tożsamości na podstawie pojedynczych cech, a zamiast tego koncentrować się na strukturalnych i relacyjnych uwarunkowaniach sytuacji jednostki. Kluczowe jest przyjęcie perspektywy społecznej, opartej na teorii podatności na zranienia (vulnerability), która pozwoli na bardziej inkluzywne i zintegrowane podejście do wsparcia oraz redefinicję polityki zdrowotnej i społecznej.
Martha Albertson Fineman (2010; 2011), jedna z czołowych badaczek podatności, podkreśla, że jest ona uniwersalna i nieodłączna od ludzkiego doświadczenia, lecz jej skutki są zależne od wykształconej przez jednostkę odporności. Nie jest ona jedynie indywidualną cechą, lecz wynika z dostępu do sieci społecznych, zasobów instytucjonalnych oraz strukturalnego wsparcia. Odpowiedzialność za zapewnienie tego wsparcia spoczywa na responsywnym państwie, które powinno monitorować, a następnie odpowiadać na potrzeby obywateli. Państwowe interwencje mogą przybierać formę kompleksowego instytucjonalnego wsparcia. Takie instytucje odgrywają kluczową rolę w budowaniu odporności jednostek poprzez dostarczanie adekwatnych świadczeń, służących niwelowaniu barier w dostępie do zasobów społecznych i ekonomicznych.
W odniesieniu do zdrowia psychicznego oznacza to, że kryzysy psychiczne nie wynikają jedynie z jednostkowych predyspozycji biologicznych, lecz są efektem interakcji czynników społecznych, ekonomicznych i kulturowych. Uniwersalizująca perspektywa podatności pozwala na redefinicję polityki zdrowotnej i społecznej w kierunku bardziej inkluzywnego, zintegrowanego systemu wsparcia, który odpowiada na potrzeby wszystkich obywateli, niezależnie od reprezentowanej przez nich grupy, do której mogą zostać przypisani ze względu na określone cechy. Kluczowym elementem tego wystąpienia będzie więc próba odpowiedzi na to:
Jakie wyzwania teoretyczne i aplikacyjne wiążą się z zastosowaniem teorii podatności na zranienia (vulnerability theory) do analizy kryzysu zdrowia psychicznego w kontekście współczesnych przemian społeczno-ekonomicznych?
Psie Archiwum Społeczne - raport z badań terenowych
(2025-09-19) Wiśniewska-Drewniak Magdalena
Raport stanowi część projektu badawczego pt. "Oddziaływanie niezależnych archiwów społecznych" i opisuje Psie Archiwum Społeczne prowadzone w Toruniu (dostępne i działające w przestrzeni wirtualnej), utworzone przez Paulinę Bolinowską. Archiwum dokumentuje historię psów, starając się opowiedzieć ją z perspektywy zwierząt, a nie ludzi. Centralna tematyka zbiorów to kynologia (nauka o psach), ale również praktyka postępowania z psami i relacje psów z ludźmi w okresie międzywojennym w Polsce, jednak część materiałów pochodzi również z innych krajów i okresów.
Raport zawiera następujące rozdziały:
1. Źródła i sposoby pozyskiwania informacji;
2. Ogólny profil archiwum;
3. Początki archiwum;
4. Cele i motywacje;
5. Siedziba;
6. Charakterystyka zasobu archiwalnego;
7. Działania w przestrzeni publicznej;
8. Współpraca i partnerstwa;
9. Finansowanie;
10. Osoby zaangażowane w tworzenie archiwum;
11. Gromadzenie zasobu archiwalnego;
12. Przechowywanie zasobu archiwalnego;
13. Opracowanie zasobu archiwalnego;
14. Udostępnianie zasobu archiwalnego;
15. Problemy;
16. Plany na przyszłość;
17. Miejsce w ruchu archiwistyki społecznej;
18. Bibliografia;
Załączniki.