Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2023 r. (sygn. III OSK 861/22)

Abstract

Ochrona gatunkowa to forma ochrony przyrody o niejednorodnej prawnej naturze. Chomik europejski objęty jest ścisłą ochroną gatunkową w państwach członkowskich UE na mocy art. 12 i załącznika IV dyrektywy siedliskowej, implementowanej w Polsce ustawą z 2004 r. o ochronie przyrody. Wydając zezwolenie na odstępstwo od ochrony tego gatunku na podstawie art. 56 ust. 4 pkt 6 u.o.p., polski organ ochrony przyrody jest więc zobowiązany do uwzględnienia art. 16 dyrektywy (przesłanki odstępstwa) i orzecznictwa TSUE, co powinno być objęte zakresem kontroli sprawowanej przez polskie sądy administracyjne. Celem glosy jest więc zwrócenie uwagi na konieczność dokonania przez GDOŚ i RDOŚ w takim postępowaniu prounijnej wykładni w zakresie dwóch wzajemnie powiązanych kwestii: ustalenia „naturalnego zasięgu” chomika europejskiego w ramach przesłanki „właściwy stan ochrony gatunku” oraz zasady przezorności.