Проявление польской идентичности в текстах потомков польских добровольных переселенцев в Сибири, д. Вершина Иркутской обл.

Abstract

В польской историографии Сибирь ассоциируется прежде всего с насильственными депортациями в рамках репрессий царской, а затем и коммунистической власти, но на рубеже XIX и XX веков туда отправлялись и добровольные переселенцы. Деревня Вершина была основана в 1910 году, и её жители по сей день сохранили польский язык, католическую религию, традиции и обычаи, хотя во всех этих сферах просматриваются русские и – в меньшей степени – бурятские влияния. В статье речь идет о том, как польская идентичность проявляется в немногочисленных письменных текстах, созданных в этой общине. Это тексты песен и церковные молитвословы, написанные кириллицей на польском языке, а также школьные сочинения по истории деревни на русском языке, хроника местного историка-любителя и научные труды, написанные жителями села.

In Polish historiography, Siberia is associated primarily with forced deportations as part of the repression of the tsarist and later communist authorities, but at the turn of the 19th and 20th centuries, voluntary migrants also went there. The village of Vershina was founded in 1910, and its inhabitants have preserved the Polish language, Catholic religion, traditions and customs to this day, although Russian and – to a lesser extent – Buryat influences are visible in all these spheres. The article concerns the ways in which Polish identity is manifested in the few written texts created in this community. These include song lyrics and church prayer books written in Cyrillic in Polish, as well as school essays on the history of the village written in Russian, a chronicle of a local amateur historian, and scientific works written by village residents

Поляк тарихнамасында Сібір, ең алдымен, патша, содан кейін коммунистік билікті қуғын-сүргін аясында күштеп депортациялаумен байланысты, бірақ XIX және XX ғасырлардың басында ерікті қоныс аударушылар да сол жерге жіберілді. Вершина ауылы 1910 жылы құрылды және оның тұрғындары осы күнге дейін поляк тілін, католик дінін, дәстүрлері мен әдет – ғұрыптарын сақтап қалды, дегенмен бұл салалардың барлығында орыстар мен аз дәрежеде бурят әсерлері кӛрінеді. Мақалада поляк сәйкестігі осы қауымдастықта жасалған бірнеше жазбаша мәтіндерде қалай кӛрінетіні туралы айтылады. Бұл поляк тілінде кирилл алфавитімен жазылған ән мәтіндері мен шіркеу дұғалары, сондай-ақ орыс тіліндегі ауыл тарихы туралы мектеп жазбалары, жергілікті әуесқой тарихшының шежіресі және ауыл тұрғындары жазған ғылыми еңбектер.