Trzecia koncepcja wolności Quentina Skinnera. Krytyka libertariańska

Abstract

Artykuł prezentuje krytyczną analizę trzeciej koncepcji wolności Quentina Skinnera oraz leżącą u jej podstaw teorię wolności negatywnej Isaiaha Berlina z perspektywy filozofii politycznej libertarianizmu. Autor wskazuje, że każda sensowna teoria wolności presuponuje teorię uprawnień moralnych i identyfikuje takie presupozycje w koncepcji Skinnera; zauważa jednak, że idea, jakoby sama świadomość zależności od arbitralnej władzy politycznej konstytuowała naruszenie (trzeciej koncepcji) wolności, stoi w sprzeczności z teorią uprawnień moralnych, która jest konieczną presupozycją pojęcia wolności. Artykuł krytykuje także pogląd Skinnera, jakoby linia demarkacyjna między poszanowaniem (trzeciej koncepcji) wolności a jej naruszeniem przebiegała zgodnie z podziałem między ustrojem monarchicznym a parlamentarnym. Autor argumentuje – za Hansem-Hermannem Hoppe – że skala naruszeń wolności i uprawnień w ustrojach parlamentarnych z właściwą im dużą rolą legislatywy jest ceteris paribus większa niż w opierających się na prawie jako przeciwieństwie legislacji ustrojach monarchicznych z uwagi na fakt preferencji czasowej przywódców politycznych.

Arguing from a libertarian position, the present paper critically analyses the Quentin Skinner’s third concept of liberty and one of its main points of departure, i.e. Isaiah Berlin’s theory of negative freedom. The author points out that every plausible theory of liberty presupposes a theory of moral rights and he identifies such presuppositions within Skinner’s theory. However, the author contends that the idea according to which one’s awareness of being subjected to the arbitrary political power is alone enough for the infringement of (the third concept of ) liberty to take place, contradicts the theory of moral rights which is a necessary presupposition of every sound theory of liberty. The paper also criticises Skinner’s view according to which a demarcation line between respecting and infringing on (the third concept of ) liberty reflects a division between parliamentary and monarchical regimes. Following Hans-Hermann Hoppe, the author argues that because of the institutional factors influencing political leaders’ time preference schedules, the amount of liberty and rights invasions in the parliamentary systems based on a significant role of legislature is, ceteris paribus, bigger than in the monarchical orders that are based on the concept of law as opposite to legislation.