Z wizytą u potomków polskich osadników

Abstract

Grupa naukowców i studentów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zorganizowała ekspedycje dialektologiczną do Wierszyny – wioski położonej 130 km na północ od Irkucka, założonej przez polskich osadników w 1910 r. Ze względu na swoją historię, kulturę i język Wierszyna stanowi interesujący przedmiot badań dla historyków, socjologów, antropologów i językoznawców. Choć Syberia, a szczególnie Bajkał i jego okolice stają się obecnie coraz bardziej dostępne i popularne wśród turystów, organizacja badań naukowych w oparciu o środki uniwersyteckie jest wciąż trudna do wykonania. Mieszkańcy Wierszyny reprezentują specyficzny rodzaj polskości; są świadomi swoich korzeni oraz odrębności w stosunku do innych ludów południowo-wschodniej Syberii, ale ich kultura i tożsamość różni się od stereotypu “Polaka na obczyźnie”. Wystepuje rozdźwięk pomiędzy wizerunkiem Wierszyny w oczach polskiego turysty i jej rzeczywistą tożsamością, zbudowaną zarówno z elementów polskich, jak i rosyjskich, radzieckich, a także buriackich. Dotychczasowe analizy dialektologiczne wykazały wiele interesujących zjawisk w języku polskiej wsi na Syberii. Uczestnicy opisywanej ekspedycji zamierzają kontynuować swoje badania.

A group of scholars and students from Nicolaus Copernicus University in Toruń organized a dialectological expedition to Vershina – a village 130km northwards from Irkutsk, founded by Polish settlers in 1910. The village with its history, culture and language consists an interesting subject of study for historians, sociologists, anthropologists and linguists. Although Siberia and especially Baikal and its surroundings are becoming more accessible and popular among tourists nowadays, it is still difficult to prepare scientific investigations basing only on university funds. The inhabitants of Vershina represent a specific Polishness; they are aware of their roots and distinctiveness from another peoples of South-Eastern Siberia, but their culture and identity differs from the stereotype of “Polish in exile”. There is a dissonance between Polish tourists’ picture of Vershina and its real identity with culture built up from Polish as well as Russian, Soviet and Buriat elements. The hitherto prevailing dialectological analyses have shown many interesting phenomena in the language of the Polish village in Syberia. The participants of the expedition in question are going to continue their investigations.