Znaczenie prestiżu języka a pokoleniowe zróżnicowanie poziomu interferencji w polszczyźnie staroobrzędowców w warunkach rosyjsko-polskiego bilingwizmu z dyglosją

Abstract

Mieszkający w Polsce w regionie suwalsko-augustowskim Rosjanie-staroobrzędowcy są społeczno-ścią dwujęzyczną. Ich bilingwizm jest połączony z dyglosją. O dominacji jednego z kodów w okre-ślonej sferze decydują czynniki charakteryzujące sytuację komunikacyjną, związane z otoczeniem, osoba odbiorcy oraz pokoleniem, do którego przynależy nadawca. W badanej społeczności polski pełni funkcję języka wysokiego, natomiast rosyjska gwara – niskiego, co jest w dużej mierze uzależ-nione od prestiżu obydwu kodów. W przypadku niektórych idiolektów w starszym pokoleniu, a także nielicznych przedstawicieli pokolenia średniego ukryty prestiż gwary równoważy jawny prestiż języ-ka polskiego. Równowaga prestiżu prowadzi do powstawania interferencji w zakresie języka polskie-go, zwłaszcza w wypowiedziach na tematy związane z religią.

Russians-Old Believers living in Poland in Suwałki-Augustów consist a bilingual society. Their bilin-gualism is connected with diglossia. The domination of one of the codes is determined with factors characterizing the communicative situation, such as social context, receiver and generation of the sender. In the community of our interest Polish is the ‘high’ language and the Russian dialect is used for ‘low’ purposes, what is strictly connected with both codes’ prestige level. In some idiolects in the older generation and not numerous in the middle-aged generation the hidden prestige of the dialect equalizes the public prestige of Polish language. The counterbalance of prestige brings about the inter-ference in Polish, especially in the domain of religion.