Diakonat stały w diecezji toruńskiej- o początkach diakonatu stałego w Polsce

Abstract

Obecność diakonatu stałego w Kościele w Polsce sięga 2008 roku . Historia jego wprowadzania, a przede wszystkim refleksja nad możliwością zaistnienia tego powołania w naszym kraju jest jednak odleglejsza. Zauważmy, że w tej historii spotykamy odniesienia do diecezji toruńskiej, a szczególnie do osoby ks. bpa Andrzeja Suskiego. Przyjmuje się, że w Polsce problem wprowadzenia diakonatu stałego po raz pierwszy został podjęty przez ks. prof. Mariana Rechowicza już w 1962 roku. W tymże roku opublikował on artykuł w pracy zbiorowej, który poświęcił refleksji na temat możliwości wprowadzenia go w Polsce. Co ciekawe duchowny ten nie widział potrzeby wprowadzania diakonatu stałego dla mężczyzn, pozytywnie natomiast zapatrywał się w kwestii przywrócenia posługi diakonisy. Widział w tej posłudze członkinie zakonów lub instytutów świeckich . Do osób niezmiernie zasłużonych na rzecz promocji i wprowadzenia diakonatu stałego w naszym kraju należy zaliczyć prof. Marka Marczewskiego z Lublina. Jest on autorem licznych prac poświęconych zagadnieniu diakonatu stałego w Kościele, a także starań o jego zaistnienie w Kościele w Polsce. W 1979 roku obronił on pracę doktorską pt. Problem diakonatu stałego w teologii i praktyce pastoralnej. Dzięki jego inicjatywie od 1982 roku, najpierw w Suwałkach, a następnie w Lublinie odbywały się spotkania zainteresowanych diakonatem stałym w tzw. kręgach diakonackich . W październiku 1988 roku Komisja Episkopatu Polski ds. Duchowieństwa powołała grupę ekspertów (ks. bp Stefan Cichy, ks. prof. Romuald Rak, dr Marek Marczewski), która pod przewodnictwem bpa Teofila Wilskiego zajęła się przygotowaniem materiałów dotyczących kwestii wprowadzenia diakonatu stałego. Dnia 20 czerwca 2001 roku podczas 313 zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Łowiczu księża biskupi przyjęli uchwałę, aby zwrócić się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o pozwolenie na wprowadzenie w Polsce diakonatu stałego . Następnie zobowiązano Komisję Episkopatu ds. Duchowieństwa do przygotowania zasad i norm dotyczących posługi diakona stałego w Kościele w Polsce. W związku z tym dnia 18 października 2001 roku ks. bp T. Wilski powołał cztery osoby (ks. dra Leszka Adamowicza, ks. dra Andrzeja Czaję, dra hab. Marka Marczewskiego oraz mgra Andrzeja Michniewicza) do grupy roboczej, której zadaniem było wypracowanie stosownego dokumentu. Już w lipcu 2002 roku powstał projekt dokumentu, który został przekazany Komisji Episkopatu Polski ds. Duchowieństwa, której przewodniczył ks. bp Andrzej Suski. Na kolejnych etapach zatwierdzenia dokumentu to właśnie Biskup Toruński był jego głównym promotorem. Wytyczne dotyczące formacji, życia i posługi diakonów stałych w Polsce, bo tak brzmi dokładny tytuł przygotowanego tekstu, zostały przyjęte na 324. sesji plenarnej Konferencji Episkopatu Polski, która miała miejsce w Warszawie dniach 21-22 X 2003 roku. Następnie wypracowane Wytyczne zostały przesłane do Watykanu do Kongregacji Wychowania Katolickiego. Dnia 22 stycznia 2004 roku Kongregacja zatwierdziła przesłany dokument . Dnia 6 I 2005 roku ks. bp Andrzej Suski, po zasięgnięciu opinii Rady Kapłańskiej oraz Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej, jako pierwszy biskup ordynariusz w Polsce, wydał dekret wprowadzający diakonat stały w diecezji toruńskiej. Tym samym dekretem powołał do istnienia Ośrodek Formacji Diakonów Stałych z siedzibą w Przysieku koło Torunia. Działalność formacyjna ośrodka miała się rozpocząć z dniem 1 X 2005 roku . Zauważmy, że był to pierwszy ośrodek w Polsce powołany z myślą o przyszłych diakonach stałych. Dodajmy, że ośrodek ten mieścił się w Ośrodku Szkoleniowym Caritas Diecezji Toruńskiej im. św. Jana Pawła II. Pierwszym odpowiedzialnym Ośrodka Formacji Diakonów Stałych został ks. Krzysztof Dębiec. Po roku funkcję tę objął ks. Dariusz Iwański, który nie tylko opracował formację dla kandydatów do diakonatu stałego, ale nadał Ośrodkowi w Przysieku kształt organizacyjny. Formacja w Ośrodku, zgodnie z Wytycznymi Konferencji Episkopatu Polski trwała trzy lata. Ośrodek funkcjonował do 2008 roku, do momentu zakończenia formacji przez pierwszych kandydatów, a w związku z tym i pierwszych święceń diakonatu stałego w diecezji toruńskiej. Pierwsze święcenia diakonatu stałego w Polsce miały miejsce w Toruniu. Dnia 6 czerwca 2008 roku ks. bp Andrzej Suski udzielił święceń diakonatu Tomaszowi Chmielewskiemu. Święcenia miały miejsce w Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy, dodajmy w sanktuarium patronki diecezji toruńskiej, którym opiekują się redemptoryści. Święcenia te były wydarzeniem historycznym, dały bowiem początek posługi diakonów stałych w Kościele w Polsce. Kolejne święcenia diakonatu otrzymali: Zbigniew Machnikowski- 8 czerwca 2008 roku w katedrze w Pelplinie, święceń udzielił mu ks. bp Jan Szlaga, Bogdan Sadowski- 9 sierpnia 2009 roku w kościele św. Marii Magdaleny w Magdalence, święceń udzielił mu ks. abp Kazimierz Nycz, Stanisław Dziemian- 20 grudnia 2009 roku w konkatedrze św. Aleksandra w Suwałkach, święceń udzielił mu ks. bp Jerzy Mazur, Mariusz Malinowski- 19 grudnia 2010 roku w kościele św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Wąbrzeźnie, święceń udzielił mu ks. bp Andrzej Suski, Waldemar Rozynkowski- 5 listopada 2011 roku w kościele św. Antoniego w Toruniu, święceń udzielił mu ks. bp Andrzej Suski .