Ponadnarodowe korporacje jako podmioty nieformalnego wpływu na przykładzie zaangażowania w działania skierowane do osób LGBT w Polsce

Abstract

Przedmiotem artykułu jest twierdzenie o istnieniu wielopłaszczyznowych narzędzi wpływu, stosowanych przez wielkie korporacje, które służą ograniczeniu podmiotowości konsumentów. W oparciu o koncepcję „głębokiego przechwycenia” (z ang. deep capture) rozwijanej przez Jona Hansona i Davida Yosifona, w świetle której konsumenci mają jedynie wyobrażenie własnej podmiotowości, przeanalizowana została rola wielkich korporacji w kształtowaniu wyobrażeń na temat osób LGBT w Polsce. Dla autorów koncepcji podstawowym jest założenie, że zachowania ludzkie w dużej mierze (choć nie wszystkie) zależą od zewnętrznych czynników sytuacyjnych, a nie indywidualnych dyspozycji poszczególnych osób. Istotną wydaje się refleksja nad budowaniem i wzmacnianiem przez korporacje przekonania o tym, że osoby LGBT stanowią grupę dyskryminowaną, wobec której każdy może wykonywać gesty poparcia za pośrednictwem decyzji konsumenckich. Przegląd działań podmiotów gospodarczych na rzecz grup LGBT w Polsce pozwala stwierdzić, że nie można nazwać tych aktywności działaniami na dużą skalę. O ile działania polskich firm można uznać za mało intensywne, o tyle ponadnarodowe korporacje zachodnie mają duże doświadczenie w działaniach na rzecz osób LGBT, ale niekoniecznie w Polsce.