Udział mieszkańców w ustalaniu wydatków budżetu gminy w ramach tzw. budżetu partycypacyjnego (na przykładzie Torunia w latach 2013–2014)

Abstract

Budżet partycypacyjny, tworzony przy udziale obywateli współdecydujących o podziale części zasobów finansowych wspólnoty samorządowej, po raz pierwszy został opracowany w brazylijskim mieście Porto Alegre 25 lat temu. W krótkim czasie zyskał dużą popularność w Brazylii i innych krajach Ameryki Południowej. Ok. roku 2000 próby wdrażania budżetu partycypacyjnego podjęto w Europie (Wielka Brytania – 2000, Francja – 2002, Hiszpania – 2003). Pierwszym polskim miastem, które postanowiło rozdysponować część środków zgodnie z propozycjami zgłaszanymi przez mieszkańców, był w roku 2011 Sopot. Obecnie budżet partycypacyjny funkcjonuje w wielu polskich gminach, przede wszystkim miejskich. W artykule podjęta została próba określenia charakteru prawnego budżetu partycypacyjnego z punktu widzenia przepisów prawa, w szczególności zaś ustawy o samorządzie gminnym. Przedstawiono także konstrukcję prawną budżetu partycypacyjnego na przykładzie Torunia w latach 2013–2014.