Функция вещной детали в поэзии "первой волны" русского зарубежья

Abstract

Przedmiotem analizy w artykule są artystyczne reprezentacje przedmiotów codziennego użytku oraz artefaktów kulturowych w poezji reprezentantów „pierwszej fali” emigracji rosyjskiej. Ich semantyka i symbolika zostały podporządkowane podstawowej zasadzie poetyki literatury emigracyjnej, tj. rozbiciu świata przedstawionego na waloryzowaną pozytywnie ojczyznę i ujmowaną pejoratywnie obczyznę. W zależności od podejmowanej tematyki przedmioty są ukazywane jako pamiątki cennej przeszłości i relikwie utraconej Rosji lub jako emblematy i rekwizyty „piekła emigracji” (metafora Iriny Odojewcewej), wspomagając proces sakralizacji czasoprzestrzeni ojczystej lub reifikacji nowej, obczyźnianej, sfery. W obu przypadkach rzeczy pełnią szereg funkcji, między innymi: kulturologiczną, charakterologiczną i światopoglądową.

The subject of analysis in the article are artistic representations of everyday use objects and cultural artifacts in the poetry of representatives of the "first wave" of Russian emigration. Their semantics and symbolism were subordinated to the basic principle of the poetics of emigration literature, i.e. the fragmentation of the world presented into a positively valorised homeland and a pejorative representation of the foreign land. Depending on the subject, the objects are shown as memorabilia of the precious past and relics of the lost Russia or as emblems and props of the "hell of emigration" (metaphor coined by Irina Odoevtseva), supporting the process of sacralization of the native space-time or reification of a new, foreign sphere. In both cases, things serve a number of functions, including cultural, character and ideological ones.